پیدا شدن شوهر پس از صدور حکم موت فرضی

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1388/11/05
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر رامسر

موضوع

پیدا شدن شوهر پس از صدور حکم موت فرضی

پرسش

پس از صدور حکم موت فرضی همسر (مرد)، زن به عقد نکاح دیگری در می‌آید و پس از مدتی شوهر اصلی برمی‌گردد، تکلیف چیست؟ آیا حکم همانند غایب مفقودالاثر است یا متفاوت می‌باشد؟

نظر هیئت عالی

مطابق ماده 1019 قانون مدنی، «حکم موت فرضی غایب در موردی صادر می‌شود که از تاریخ آخرین خبری که از حیات او رسیده است مدتی گذشته باشد که عادتاً چنین شخصی زنده نمی‌ماند.» در ماده 1020 همان قانون مواردی که عادتاً شخص غایب زنده فرض نمی‌شود، بیان گردیده است. اما در ماده 1029 قانون مذکور تصریح شده که «هرگاه شخصی چهار سال تمام غایب مفقودالاثر باشد زن او می‌تواند تقاضای طلاق کند در این صورت با رعایت ماده 1023 حاکم او را طلاق می‌دهد.» و در ماده 1030 قانون مدنی، جواب سوال داده شده است: «اگر شخص غایب پس از وقوع طلاق و قبل از انقضای مدت عده مراجعت نماید نسبت به طلاق حق رجوع دارد ولی بعد از انقضای مدت مزبور حق رجوع ندارد.» لیکن در صورتی‌که صرفاً حکم موت فرضی غایب صادر شده و از طرف زوجه غایب درخواست طلاق نشده باشد و حاکم حکم طلاق را صادر نکرده باشد، ازدواج زوجه غایب خلاف شرع و قانون است و زوجه کماکان در حال نکاح غایب است.

نظر اکثریت

این قاعده با غایب مفقودالاثر متفاوت است، چون در آن‌جا قید شده که دادگاه حکم به طلاق داده، اما در موت فرضی حکمی برای طلاق صادر نشده است، لذا ازدواج دوم منفسخ است.

نظر اقلیت

حکم موت فرضی در قانون مدنی شدیدتر از غایب مفقودالاثر است لذا با مراجعت شوهر اول، حکم ازدواج دوم منفسخ نیست.