تاریخ نظریه: 1400/02/15
شماره نظریه: 7/1400/54
شماره پرونده: 1400-83-54
استعلام:
در ماده 55 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب 1348 با اصلاحات بعدی، علاوه بر مجازات افراد متخلف اذن رفع تجاوز را به صورت علی‌الرأس به مأمورین اداره منابع طبیعی اعطاء کرده و همچنین اختیار ضبط اعیانی را به مراجع قضایی داده است. از سوی دیگر در بند 39 قانون فهرست قوانین و احکام منسوخ در حوزه محیط زیست مصوب 1399 آمده است: تبصره 3 ماده 3 موضوع بند 2 و ماده 55 موضوع بند 20 قانون اصلاح قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب 1348، به عنوان مواد منسوخه اعلام شده است.
1- آیا با تصویب قانون اخیر، ماده 55 قانون یادشده صرفاً در حوزه محیط زیست غیر قابل استناد است یا در حوزه منابع طبیعی نیز منسوخ است؟
2- در صورت منسوخ بودن ماده مذکور به طور کلی، آیا تبصره‌های ماده نیز که دو اختیار فوق‌الذکر را در جهت حفاظت از بیت‌المال اعطاء کرده‌اند، منسوخ است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1 و 2- صرف‌نظر از آن‌که اعلام نظر پیرامون نسخ یا عدم نسخ قوانین از حیطه وظایف این اداره کل خارج است، ماده 55 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع اصلاحی 1348 و تبصره الحاقی 1348/1/20 و اصلاحی 1354/4/26 این ماده به موجب ماده 690 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 و بر اساس ماده 729 همین قانون (که بعداً در اجرای ماده 55 قانون جرایم رایانه‌ای شماره آن به 783 اصلاح شده است)، به طور کلی نسخ شده است و مقررات ماده 690 یادشده جایگزین آن شده است و بند 39 قانون فهرست قوانین و احکام منسوخ در حوزه محیط زیست مصوب 1399 دلالتی بر عدم نسخ آن در حوزه منابع طبیعی ندارد. ردیف 39 قانون فهرست قوانین و احکام منسوخ در حوزه محیط زیست مصوب 1399 نیز بر نسخ ماده 55 یادشده تصریح و صحه گذاشته است و دلیلی بر عدم نسخ این ماده در حوزه منابع طبیعی وجود ندارد.