تاریخ نظریه: 1395/09/23
شماره نظریه: 7/95/2365
شماره پرونده: 59-861/1-593
استعلام:
از جهت اجرای حکم کیفری فی البدایه دستور جلب محکوم علیه لکن جلب وی مقدور نگشته است آیا از جهت ضبط وجه الوثیقه نیازی به احراز محکوم علیه نیز می‌باشد یا در این صورت که بدواً دستور جلی محکوم علیه صادر گردیده از جهت ضبط الوثیقه یا اخذ وجه الکفاله نیازی به احراز محکوم علیه نمی‌باشد چه اینکه در ماده 230 قانون آیین دادرسی کیفری به احضار متهم یا محکوم علیه اشاره کرده است و در ماده 500 قانون آیین دادرسی کیفری به اینکه بدواً فی توان محکوم علیه را جلب نمود اشاره کرده است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستفاد از مواد 224، 230 و 500 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی، این است که بدون احضار محکوم‌علیه (موضوع تبصره ماده 500 قانون فوق الذکر) و مشخص شدن نتیجه آن مبنی بر عدم حضور محکوم‌علیه و یا عدم دسترسی به وی، موجب قانونی جهت اخطار به کفیل یا وثیقه گذار (غیر محکوم‌علیه) جهت معرفی محکوم‌علیه نمی‌باشد، و چنانچه مطابق موارد مذکور در تبصره ماده 500 قانون فوق‌الذکر، صدور احضاریه منتفی و از ابتدا دستور جلب محکوم‌علیه توسط قاضی اجرای احکام کیفری صادر گردد، به جهت رعایت دقیق قانون و حفظ حقوق کفیل یا وثیقه گذار، با توجه به تصریح مواد 224 و 500 قانون مارالذکر که شرط لزوم معرفی محکوم‌علیه از سوی کفیل یا وثیقه گذار را احضار قبلی متهم (محکوم‌علیه) دانسته است، از این رو شرط صدور دستور به اخذ وجه الکفاله یا ضبط وثیقه، احضار قبلی محکوم‌علیه و تخطی کفیل یا وثیقه گذار از معرفی وی (محکوم‌علیه) است و صرف صدور دستور جلب ابتدایی کفایت نمی‌کند.