صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/07/24
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر سمنان
موضوع
اعتبار و صلاحیت قضایی دادیار در رسیدگی به جرایم درجه یک تا سه
پرسش
در صورتی که دادیاری به پرونده مرتکب جرم درجه سه رسیدگی کند (با این تصور که به جرم درجه چهار دارد رسیدگی می کند) و پس از صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست پرونده به دادگاه کیفری دو ارسال می‌شود سپس دادگاه کیفری دو به اعتبار وقوع جرم درجه سه قرار عدم صلاحیت به شایستگی دادگاه کیفری یک صادر کرده است، اکنون آیا دادگاه کیفری یک می‌تواند به پرونده ای که مقام قضایی فاقد صلاحیت (دادیار) رسیدگی کرده رسیدگی کند و یا این که باید پرونده به دادسرا برگردد تا بازپرس (مقام قضایی صلاحیت دار) متهم را تفهیم اتهام و برای او قرار تأمین و جلب به دادرسی صادر کرده و سپس دادستان کیفرخواست متهم را صادر کند؟ تصمیم قضایی شما در هر دو فرض چه خواهد بود؟
نظر هیئت عالی
بی اعتباری تحقیقات و کیفرخواست در موضوع سوال موجه نیست، بدیهی است این امر با اعاده پرونده به دادسرا جهت انجام تحقیقات به وسیله بازپرس منافات ندارد؛ نتیجتاً نظریه اقلیت دوم در حد استنتاج مرقوم به صحت است.
نظر اکثریت
نظر به این که موجبات شروع رسیدگی برای دادگاه کیفری یک یعنی کیفرخواست برای عمل ارتکابی در پرونده موجود است اما در روند تحقیقات مقدماتی به جهت عدم انجام تحقیقات مقدماتی توسط بازپرس نقص وجود دارد؛ لذا دادگاه کیفری یک مکلف است مطابق بند الف ماده 389 و ماده 280 قانون آیین دادرسی کیفری پرونده را برای تکمیل تحقیقات از حیث انجام تحقیقات مقدماتی توسط بازپرس و صدور قرار جلب به دادرسی به دادسرا اعاده کند و پس از تکمیل پرونده بدون اظهار نظر به دادگاه کیفری یک ارسال شود.
نظر اقلیت
نظر به آن که صلاحیت قضایی دادیار و بازپرس نسبت به انجام تحقیقات مقدماتی صلاحیت ذاتی است و لذا هر تحقیقی که توسط دادیار در موضوع سوال انجام شده است بی اعتبار است و طبعاً قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست صادر شده بی اعتبار خواهد بود و چون پرونده با کیفرخواستی بی اعتبار به دادگاه کیفری یک ارسال شده است در نتیجه دادگاه کیفری یک تکلیفی به رسیدگی این پرونده با وضع موجود نخواهد داشت و موجبات رسیدگی در این دادگاه فراهم نیست و در نتیجه دادگاه کیفری یک پرونده را برای انجام تحقیقات مقدماتی و صدور قرار جلب به دادرسی توسط بازپرس و متعاقباً صدور کیفرخواست توسط دادستان به دادسرا ارسال می کند.
نظر اقلیت دوم:
چون براساس ماده 382 قانون آیین دادرسی کیفری شروع رسیدگی دادگاه کیفری یک با کیفرخواست است و کیفرخواست نیز توسط مقام صالح قضایی برای عمل ارتکابی صادر شده است و قانون نیز تحقیقاتی که توسط دادیار برای جرایم درجه یک و دو و سه انجام می‌گیرد را بی اعتبار نشناخته است در نتیجه دادگاه کیفری یک نمی تواند تحقیقات انجام شده را معتبر نداند و به تبع صدور کیفرخواست توسط دادستان یا دادیار از رسیدگی به پرونده خودداری کند؛ بنابراین پرونده با کیفرخواستی که از مقام قضایی صالح برای عمل ارتکابی صادر شده است معد رسیدگی آن دادگاه است و با نقصی مواجه نیست.