تاریخ نظریه: 1396/09/14
شماره نظریه: 7/96/2135
شماره پرونده: 1608-1/16-96
استعلام:
با توجه به مجازات بزه رانندگی بدون پروانه که طبق ماده 723 قانون مجازات اسلامی تعزیرات جزای نقدی یا حبس درجه هشت تعیین گردیده و نظر به اینکه مجازات حبس نیز طبق قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین و همچنین مواد 64 و بعد قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 منتفی و از موارد الزامی تبدیل به جزای نقدی می‌باشد و با عنایت به اینکه افزایش جزای نقدی طبق قانون بودجه سنواتی قطعا ملاک تغییردرجه جرم و به تبع آن تغییر صلاحیت نمی‌باشد آیا می‌توان رسیدگی به این جرم را به شورای حل اختلاف محول نمود یا خیر.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً: ملاک تعیین درجه جرم، مجازات قانونی آن جرم است که بر اساس شاخص‌های ماده 19 قانون مجازات اسلامی 1392 مشخص می‌گردد. اما باید توجه داشت که مجازات قانونی جرم، ممکن است در ماده قانون خاصی مشخص شده باشد یا در مواد دیگری نظیر بندهای 1 و 2 ماده 3 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت مصوب 1373 با اصلاحات و الحاقات بعدی؛ لذا ملاک تعیین درجه جرایم مشمول بندهای مذکور با توجه به زمان وقوع جرم، میزان جزای نقدی حاکم در زمان وقوع جرم و انطباق آن با شاخص‌های مقرر در ماده 19 قانون مجازات اسلامی 1392 است که در حال حاضر، با عنایت به افزایش میزان جزای نقدی جرایم مربوط به تخلفات رانندگی به شرح جدول شماره 16 تغییر تعرفه‌های خدمات قضایی پیوست قانون بودجه سال 1396، سه میلیون و سیصد هزار ریال تا سی و سه میلیون ریال است. بنابراین، بزه رانندگی بدون پروانه در حال حاضر، جرم تعزیری درجه 6 محسوب می‌شود و از صلاحیت شورای حل اختلاف خارج است.