تاریخ نظریه: 1402/12/05
شماره نظریه: 7/1402/349
شماره پرونده: 1402-168-349 ک
استعلام:
در جرم سرقت تعزیری درجه 6 موضوع ماده 661 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) که ارزش مال مسروقه کمتر از 20 میلیون تومان و مباشر فاقد سابقه کیفری است و لکن معاون دارای سابقه محکومیت موثر کیفری است و از طرفی شخصی شکایت ننموده و پرونده فاقد شاکی یا مدعی خصوصی است، حال با توجه به قابل گذشت بودن جرم نسبت به مباشر و عدم امکان تعقیب وی به دلیل فقدان شاکی (با امعان نظر به ماده 12 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392) و با عنایت به غیر قابل گذشت بودن بزه نسبت به معاون به دلیل سابقه محکومیت موثر کیفری، آیا امکان تعقیب معاون جرم وجود دارد؟ یا آنکه به دلیل عدم امکان تعقیب مباشر، معاون نیز قابل تعقیب نیست؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مطابق نص ماده 104 قانون مجازات اسلامی سرقت‌های تعزیری موضوع مواد 656، 657، 661 و 665 این قانون (تعزیرات) با احراز دو شرط قابل گذشت است؛ شرط اول ناظر بر ارزش مال مسروقه است که نباید از دویست میلیون ریال بیشتر باشد و شرط دوم ناظر بر «سارق» است که نباید دارای سابقه موثر کیفری باشد. بنابراین، شرط اخیر صرفاً ناظر بر مباشر جرم است؛ لذا اگر معاون جرم دارای سابقه موثر کیفری باشد، موثر در مقام نیست. مضافاً این‌که مطابق ماده 104 قانون پیش‌گفته، شروع و معاونت در تمامی جرایم فوق نیز قابل گذشت است. اقتضای تفسیر مضیق قوانین کیفری نیز آن است که واژه «سارق» در ماده یادشده به «معاونت در سرقت» حمل نشود؛ لذا در فرض سوال که ارزش مال مسروقه کمتر از نصاب قانونی است و سارق فاقد سابقه موثر کیفری ولی معاون در جرم دارای سابقه است، این سرقت قابل گذشت است.