تاریخ نظریه: 1398/10/08
شماره نظریه: 7/98/1378
شماره پرونده: ک 8731-281-89
استعلام:
شخص «الف» به عنوان مالک قطعه ای از زمین کشاورزی در حاشیه شهر به تعدادی راننده کمپرسی اجازه داده که داخل زمین وی نخاله‌های ساختمانی تخلیه نمایند و سپس آنها را تسطیح نموده در این فرض آیا عمل مالک زمین کشاورزی مباشرت در جرم تغییر کاربری غیر مجاز اراضی کشاورزی است یا معاونت در این جرم آیا اقدام رانندگان مصداق جرم تخلیه پسماندهای عادی در مکان‌های غیر مجاز است یا عنوان مجرمانه دیگری دارد./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- با عنایت به قانون تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها مصوب 1374 با اصلاحات و الحاقات بعدی از جمله ماده 3 اصلاحی 1385/8/1 این قانون، مرتکب (مباشر) بزه مذکور در این ماده مالک یا متصرفی است که اراضی موضوع این قانون را در اختیار داشته و به صورت غیرمجاز و بدون اخذ مجوز از کمیسیون موضوع تبصره 1 ماده 1 قانون مورد بحث اقدام به تغییر کاربری این اراضی نماید؛ اعم از اینکه شخصاً مبادرت به اقداماتی در این اراضی نماید که موجب تغییر کاربری گردد یا اینکه افراد و اشخاصی از جانب آنان یا به دستور آنان در این خصوص اقدام نمایند.
2- طبق بند 1 ماده 2 قانون مدیریت پسماندها مصوب 1383/2/20 نخاله‌های ساختمانی پسماند عادی محسوب می‌شود؛ لذا تخلیه آن در اماکن غیرمجاز، ممنوع و متخلف به مجازات مقرر در ماده 16 قانون مذکور و نیز توقیف خودرو تخلیه‌کننده طبق ماده 20 این قانون به مدت یک تا ده هفته محکوم می‌شود بنابراین در فرض سوال نیز رفتار رانندگان تحت عنوان تخلیه پسماند در اماکن غیرمجاز قابل تعقیب است.