صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/07/09
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر خمام
موضوع
طرح مجدد دعوی اعسار در فرجه سی روزه از تاریخ اجرائیه
پرسش
چنانچه قبل از قطعیت حکم یا ابلاغ اجرائیه دعوای اعسار از سوی محکوم علیه مطرح شده و ماهیتاً رد شده باشد، آیا طرح مجدد دعوی اعسار در فرجه سی روزه از تاریخ ابلاغ اجرائیه مانع بازداشت مشارالیه می‌گردد؟
نظر هیئت عالی
نظر به اطلاق ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، طرح دعواعی اعسار در فرجه سی روزه مانع بازداشت محکوم‌علیه می‌گردد، اگرچه چندین بار اقامه و رد شده باشد.
نظر اکثریت
نظر به اینکه قانون گذار در ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 فرجه سی روزه از تاریخ ابلاغ اجرائیه جهت طرح دعوی اعسار را مقرر نموده است و این امر، حق محکوم‌علیه می‌باشد لذا پیش از پایان مهلت 30 روز موصوف طرح دعوی اعسار مانع بازداشت محکوم‌علیه می‌باشد.
نظر اقلیت
نظر به اینکه قانون‌گذار در ماده 3 قانون مرقوم عدم بازداشت و حبس را در فرجه 30 روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه در صورتی مقرر نموده که محکوم‌علیه دعوی اعسار خویش را مسترد ننموده باشد یا اینکه دعوی اعسار به موجب حکم قطعی رد نشده باشد. این امر به صراحت در ماده قانونی موصوف مقرر شده است بدین شرح که «... چنانچه محکوم‌علیه تا سی روز از ابلاغ اجذائیه ضمن ارائه صورت کلیه اموال خود، دعوی اعسار خویش را اقامه کرده باشد حبس نمی‌شود مگر اینکه دعوی اعسار مسترد یا به موجب حکم قطعی رد شود». مضاف بر این مطلب مهلت سی روزه مقرر در ماده قانونی موصوف به منور جلوگیری از حبس محکوم علیه ای است که وضعیت وی از جهت اعسار یا ایسار مجهول است. با رسیدگی ماهوی و رد دعوای اعسار وضعیت محکوم‌علیه از حالت مجهول خارج شده و همین حالت (عدم اعسار) را تا زمان اثبات خلاف آن استصحاب می‌شود. لذا در فرض سئوال طرح مجدد دعوی اعسار مانع بازداشت محکوم علیه نمی‌باشد. نظریه مشورتی شماره 3009/96/7- 96/12/6 نیز موید این معنا می‌باشد. لازم به ذکر است در صورتی که دعوی اعسار در فرض سئوال به لحاظ شکلی و نه ماهوی رد بشود به لحاظ اینکه از شمول موارد ذیل ماده 3 قانون مرقوم (استرداد دعوی، حکم قطعی رد دعوی اعسار) خارج می‌باشد طرح مجدد دعوی اعسار داخل در فرجه قانونی 30 روزه از تاریخ ابلاغ اجرائیه مانع جلب و بازداشت محکوم‌علیه خواهد شد.