تاریخ نظریه: 1401/01/21
شماره نظریه: 7/1400/1714
شماره پرونده: 1400-186/1-1714 ک
استعلام:
با توجه به اطلاق قسمت اخیر ماده 667 قانون مجازات اسلامی مصوب 75 (قسمت تعزیرات) که بیان داشته است «... جبران خسارت وارده» آیا جبران خسارت وارده هم مانند رد عین و در صورت فقدان عین رد مثل یا قیمت مال مسروقه یا ربوده شده بدون تقدیم دادخواست مورد حکم قرار می‌گیرد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
«جبران خسارت وارده» که در قسمت آخر ماده 667 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 آمده است، همان ضرر و زیان ناشی از جرایم موضوع این ماده می‌باشد که از حیث ماهیت مجازات محسوب نمی‌شود و مطالبه آن عنوان دعوای حقوقی را دارد که با توجه به قاعده کلی مذکور در ماده 15 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، صدور حکم به «جبران خسارت وارده» و نیز حکم به پرداخت قیمت یا رد مثل مال مسروقه (در مواردی که مال مسروقه تلف شده و موجود نباشد) مستلزم رعایت تشریفات قانون آیین دادرسی در امور مدنی از جمله تقدیم دادخواست می‌باشد؛ لکن چنانچه «عین مال مسروقه» موجود باشد (ولو آن‌که در تصرف دیگری باشد)، صدور حکم به رد مال مزبور نیاز به تقدیم دادخواست ندارد.