تاریخ نظریه: 1396/03/10
شماره نظریه: 7/96/587
شماره پرونده: 69-681/1-863
استعلام:
شخصی در داخل مزرعه و ملک خود گودالی در ابعاد 25*28 *2 متر و با عمق حدوداً 5/5 متر برای ذخیره آب جهت مصارف کشاورزی احداث می‌نماید شخص دیگری در مزرعه خود که حدوداً 500 متر با استخر فاصله داشته مشغول کار بوده است کودک 8 ساله اش در اثر بی توجهی و عدم مراقبت او بدون اجازه ودر غیاب مالک استخر وارد مزرعه مالک شده و در استخر متعلق به او در اثر خفکی فوت می‌نماید
با عنایت به اینکه در ماده 507 و 508 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 کلمه گودال در ماده 507 قید اینکه در احداث آن رعایت نکات ایمنی شده یا نه ندارد و کلمه دیگری نیز در هر دو ماده مطلق است شامل اشخاص کبیر و صغیر می‌گردد و همچنین کلمه ملک در هر دو ماده مطلق است و قید حصار ندارد
آیا موضوع مطروحه با توصیف مذکور می‌تواند از مصادیق ماده 508 قانون مرقوم باشد یا خیر؟
و آیا مالک استخر مسئولیتی در پرداخت دیه دارد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در موارد تسبیب در جنایت، انتساب رفتار به شخص مسبب، نیازمند اثبات تقصیر وی است که عدم رعایت نکات ایمنی نیز از مصادیق آن است؛ بنابراین در موارد مذکور در مواد 507 و 508 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، اثبات تقصیر انجام‌دهنده رفتار، شرط است. در خصوص اینکه آیا محصور بودن یا نبودن ملک، تأثیری در مسئولیت مالک ملکی که در ملک خود، عمل متعارفی مانند ایجاد استخر برای آبیاری زراعت خود احداث کرده است، دارد یا خیر، باید گفت حکم ماده 508 قانون مجازات اسلامی 1392 مطلق است و علی‌الاصول مالک استخر مسئولیتی در قبال حفاظت از فرزند دیگری ندارد و چون دعوتی از متوفی برای ورود به ملک خود نیز به عمل نیاورده است، نمی-توان مسئولیت سهل‌انگاری ولی در نگهداری فرزند خود را به عهده وی گذاشت؛ مگر اینکه اصولا عمل مالک برابر مقررات نیاز به تمهیدات حفاظتی خاصی داشته که عدم انجام آن، موثر در حادثه بوده یا چنین تمهیداتی در محل با توجه به شرایط منطقه، متعارف بوده که تشخیص موضوع حسب مورد با قاضی است.