تاریخ نظریه: 1396/05/17
شماره نظریه: 7/96/1122
شماره پرونده: 750-66-96
استعلام:
نظر به اینکه به موجب تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری قانون مقدم اعضای کمیسیون مذکور باید با لحاظ قرار دادن مواد 1و3 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 84 قانون موخر صرفاً ساخت و سازهای غیر مجاز در خارج از حریم مصوب شهر ها و در محدوده طرح هادی را رسیدگی و ردی مقتضی صادر نمایند و خارج از طرح هادی روستایی جرم تلقی می‌گردد و به استناد ماده 3 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 84 مجرم علاوه بر قلع و قمع اعیانی احداثی به پرداخت جزای نقدی یک تا سه برابر ارزش زمین با کاربری جدید و در صورت تکرار حبس تعزیری از یک تا شش ماه محکوم می‌گردد حال در کمیسیونهای مختلف که در هر استان تشکیل می‌شود رویه های متفاوتی حاکمیت دارد فلذا آیا کمیسیون مذکور صلاحیت رسیدگی به تغییر کاربری با ساخت و سازهای غیر مجاز در خارج از طرح هادی را دارد یا خیر؟ در صورت مثبت بودن پاسخ تکلیف ماده 3 قانون حفظ کابری اراضی زراعی که تغییر کاربری داخل طرح هادی را مستثناء از رفتار مجرمانه و خارج از طرح هادی را جرم و در صلاحیت مراجع قضایی صالح دانسته چیست؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
طبق تبصره 1 ماده 2 قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 1385/8/10 کمیسیون تبصره 1 ماده 2 اصلاحی قانون مذکور، مرجع رسیدگی به خواسته تغییر کاربری میباشد. طبق ماده 100 قانون شهرداری‌ها، کمیسیون ماده 100 شهرداری مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی در داخل محدوده شهری یا حریم آن است و حسب تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون مذکور، کمیسیون موضوع این تبصره، مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی در خارج از حریم شهری میباشد. بنابراین، کمیسیون مذکور مجاز به رسیدگی نسبت به ساخت و سازهای غیرمجاز در خارج از حریم شهری میباشد، لکن در مورد تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها، با توجه به اینکه طبق قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 31/3/74 با اصلاحات 10/8/85، تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها در خارج از محدوده قانون شهرها و شهرک‌ها جرم تلقی شده است، کمیسیون تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری‌ها مجاز به رسیدگی به موضوع تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها نبوده؛ زیرا تعیین تکلیف آن با محاکم کیفری دادگستری میباشد و خارج از حدود اختیارات کمیسیون تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری‌ها است و با لحاظ تبصره 5 ماده 2 قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 10/8/85، کمیسیون اخیرالذکر مجاز به رسیدگی نسبت به تخلفات ساختمانی داخل محدوده قانونی روستاها که دارای طرح‌های مصوب بوده و نیز تخلفات ساختمانی خارج از حریم شهرها در غیر موارد تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها میباشد.