صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/07/03
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
طلاق خلع زن یائسه یا غیر مدخوله و امکان رجوع زوج و زوجه
پرسش
آیا زوجه غیر مدخوله یا یائسه می‌توانند با بذل مهریه یا مال دیگر درخواست طلاق خلع نمایند؟ در این صورت طلاق از چه نوعی می‌باشد؟ و آیا زوجه حق رجوع به ما بذل و زوج حق رجوع به ازدواج دارند یا خیر؟
نظر هیئت عالی
طلاق زوجه غیر مدخوله و یائسه طبق ماده 1145 قانون مدنی ذاتاً بائن است و درنتیجه زوجه حق رجوع به مابذل ندارد و زوج نیز حق رجوع به ازدواج و زوجه ندارد؛ بنابراین نظریه اقلیت مطلوب است.
نظر اکثریت
چون در طلاق زوجه یائسه، امکان رجوع نیست، پس با عنایت به ماده 1145 قانون مدنی، امکان طلاق خلع نیز وجود ندارد. زوجه یائسه یا غیر مدخوله می‌توانند مهریه خود را ببخشند، ولی نمی‌توانند در قبال طلاق بذل نمایند و بخشش زوجه یائسه در نوع طلاق تأثیری ندارد لذا طلاق خلع زن یائسه و غیر مدخوله امکان ندارد و نوع طلاق بائن یائسه است و نمی‌توان نوع طلاق را بائن خلع یائسه ذکر کرد. و در مورد دوشیزه و یائسه طلاق خلع و مبارزات نداریم،
نظر اقلیت
با عنایت به تعریف قانون از بائن و رجعی و همین‌طور از خلع و مبارزات در مواد 1145و 1146 قانون مدنی در طلاق خلع، زوجه به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر می‌دهد، طلاق می‌گیرد و زوجه غیر مدخوله و یائسه نیز مستثنی نیستند و می‌توانند طلاق خلع و مبارات بگیرند و فقط چون طلاق بائن ذاتی است حق رجوع برای زوجه به مابذل وجود ندارد چون عده‌ای وجود ندارد و زوج نیز حق رجوع به ازدواج ندارد، نظر فقها نیز موید این مطلب است. نوع طلاق در این صورت بائن خلع یائسه است.
نظر ابرازی
زوجه غیر مدخوله یا یائسه می‌توانند با بذل مال درخواست طلاق خلع نمایند، طلاق در این فرض، بائن است اما زوجه می‌تواند در مدت سه ماه یعنی سه طهر عرفی به ما بذل رجوع نماید ولی زوج نمی‌تواند به ازدواج رجوع کند. نوع طلاق نیز طلاق بائن خلع یائسه یا غیر مدخوله است.