تاریخ نظریه: 1396/08/01
شماره نظریه: 7/96/1765
شماره پرونده: 1323-54-96
استعلام:
وفق مواد 4 و 5 و 8 قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر تعیین مجازات بایستی با رعایت تناسب و با توجه به میزان مواد مکشوفه صورت پذیرد طبق رأی وحدت رویه 738- 30/10/93 هیأت عمومی دیوانعالی کشور اعمال ماده 134 قانون مجازات اسلامی در پرونده های مربوط به مواد مخدر الزامی است وفق بخش اول ماده 134 مرقوم در تعدد جرم باید حداکثر مجازات قانونی در نظر گرفته شود و طبق شق اخیر ماده 134 چنانچه مجازات فاقد حداقل و حد اکثر باشد تا یک چهارم مجازات قانونی به اصل مجازات افزوده می‌گردد حال با عنایت به وجود حداقل و حد اکثر مجازات در هر یک از بندهای مواد 4 و 5 و 8 قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر و لزوم رعایت تناسب در تعیین مجازات خواهشمند است اعلام فرمائید در صورت اعمال ماده 134 در پرونده های مربوط به مواد مخدر آیا شق اول ماده 134 تعیین حد اکثر مجازات اعمال خواهد شد یا قسمت اخیر آن افزودن تا یک چهارم به اصل مجازات جهت جلوگیری از صدور آراء متهافت اعلام فرمائید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
رعایت تناسب در تعیین مجازات جرائم موضوع قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر به این معناست که دادگاه با توجه به میزان مواد مکشوفه و تطبیق اتهام با هر یک از بند های موضوع مواد 4، 5 و 8 قانون مذکور، مجازاتی بین حداقل و حداکثر با توجه به سن، شخصیت متهم و سایر اوضاع و احوال قضیه، تعیین می‌نماید. اجرای مقررات مربوط به تعدد جرایم تعزیری موضوع ماده 134 قانون مجازات اسلامی 1392 در صورت تعدد جرایم ارتکابی موضوع قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر، به نوعی در راستای رعایت تناسب مجازات جرم است که با توجه به رأی وحدت رویه شماره 738 مورخ 1393/10/30 دیوانعالی کشور در جرایم موضوع قانون صدر الذکر نیز باید اعمال گردد. چنانچه، تعدد جرایم مشمول صدر ماده 134 قانون مجازات اسلامی 1392 باشد، چون دادگاه مکلف به تعیین حداکثر مجازات برای هر یک از جرایم است، تناسب مجازات موقعیتی ندارد؛ ولی چنانچه بیش از سه جرم باشد، دادگاه با رعایت تناسب، مجازات هر یک از جرایم را بیش از حداکثر، مشروط به اینکه از حداکثر به اضافه نصف تجاوز نکند، تعیین می-نماید. در واقع تعیین بین حداکثر مجازات قانونی تا حداکثر به اضافه نصف، محل رعایت تناسب است.