تاریخ نظریه: 1398/06/25
شماره نظریه: 7/98/943
شماره پرونده: 98-168-943 ک
استعلام:
ماده 29 اصلاحی 24/3/94 از قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه انقلاب در مرکز هر استان و به تشخیص رئیس قوه قضاییه در حوزه قضایی شهرستان‌ها تشکیل می‌شود این دادگاه برای رسیدگی به جرایم موضوع مجازات مندرج در بندهای «الف»، «ب»، «پ»، «ت» ماده 302 این قانون دارای رئیس و مستشار است که با دو عضو نیز رسمیت دارد دادگاه برای رسیدگی به سایر موضوعات با حضور رئیس یا دادرس علی البدل یا یک مستشار تشکیل می‌شود تبصره مقررات دادرسی کیفری یک به شرح مندرج در این قانون در دادگاه انقلاب در مواردی که با تعدد قاضی رسیدگی می‌کند جاری است. ماده 302 از قانون آیین دادرسی کیفری به جرایم زیر در دادگاه کیفری یک رسیدگی می‌شود الف: جرایم موجب مجازات سلب حیات ب: جرای موجب حبس ابد پ: اصلاحی 1394/3/24 - جرایم موجب مجازات قطع عضو یا جنایت عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن ت: اصلاحی 1394/3/24 - جرایم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر ث: جرایم سیاسی و مطبوعاتی مرجع دیگری باشد.
ماده 271 از قانون آیین دادرسی کیفری مرجع حل اختلاف بین دادستان و بازپرس و رسیدگی به اعتراض شاکی یا متهم نسبت به قرارهای قابل اعتراض با دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به آن اتهام را دارد چنانچه دادگاه انقلاب یا کیفری یک در حوزه قضایی دادسرا تشکیل نشده باشد دادگاه کیفری دو محل صالح به رسیدگی است در شهرستان الف دادگاه کیفری دو و دادگاه انقلاب با وحدت قاضی تشکیل شده است شخصی مرتکب نگهداری مواد مخدر به میزانی می‌شود که در صلاحیت دادگاه انقلاب با تعدد قاضی می‌باشد بر فرض مثال جرم تعزیری با مجازات درجه سوم حال با عنایت به شرح فوق و توجه به مواد قانون صدرالاشاره و علی الخصوص ماده 271 لطفا راهنمایی و ارشاد فرمایید که: با توجه به عبارت.... چنانچه دادگاه انقلاب یا دادگاه کیفری یک در حوزه قضایی دادسرا تشکیل نشده باشد دادگاه کیفری دو محل صالح به رسیدگی است مندرج در ماده 271 و توجه به اطلاق عبارت دادگاه انقلاب در این مقرره قانونی اگر در محل دادگاه انقلاب با وحدت قاضی تشکیل شده باشد همچنان تکلیف دادگاه کیفری دو در رسیدگی به اعتراض متهم به قرارهای قابل اعتراض باقیست و مکلف به اظهار نظر می‌باشد و یا این تکلیف از دادگاه کیفری دو ساقط و بر عهده دادگاه انقلاب با وحدت قاضی تشکیل شده در محل قرار خواهد گرفت.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستفاد از مواد 271 و 297 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی، این است که چنانچه در حوزه قضایی دادسرا، دادگاه انقلاب تشکیل شده و دارای قضات متعدد باشد، همین دادگاه مرجع حل اختلاف بین دادستان و بازپرس و رسیدگی به اعتراض شاکی و متهم نسبت به قرارهای قابل اعتراض راجع به جرایم موضوع بندهای الف، ب، پ، ت ماده 302 قانون فوق‌الذکر است و چنانچه در حوزه قضایی دادسرا دادگاه انقلاب تشکیل شده ولی دارای قضات متعدد نباشد، همین دادگاه مرجع حل اختلاف بین دادستان و بازپرس و رسیدگی به اعتراض شاکی و متهم نسبت به موارد فوق‌الذکر است؛ زیرا در این حالت با وجود دادگاه انقلاب ولو با وحدت قاضی، ارجاع موضوعات مزبور به دادگاه کیفری دو فاقد وجاهت است.