تاریخ نظریه: 1401/02/12
شماره نظریه: 7/1401/61
شماره پرونده: 1401-3/1-61 ح
استعلام:
آیا قاضی اجرای احکام مدنی می‌تواند به استناد ملاک ماده 277 قانون مدنی برای پرداخت محکوم‌به به درخواست محکوم علیه به وی مهلت کوتاهی بدهد؟
توضیح آن‌که در برخی از قوانین حاکم، حین اجرا مهلت قضایی پیش‌بینی شده است؛ آیا می‌توان از این مواد قانونی ملاک گرفت؟ بویژه آن‌که، مهلت کوتاه قضایی مانع تشکیل دعوای اعسار از محکوم‌به و کمتر شدن مشغله محاکم است و منافع عمومی بسیاری در پی دارد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، اعمال ماده 277 قانون مدنی مبنی بر اعطای مهلت به مدیون یا تعیین قرار اقساط در پرداخت دین از سوی دادگاه مختص زمان رسیدگی؛ اعم از مرحله بدوی و تجدیدنظر و پیش از صدور رأی است و منصرف از زمان اجرای حکم است.
ثانیاً، مستفاد از مقررات قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356؛ از جمله ماده 24 این قانون و ماده 8 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 و با توجه به اصل سرعت و تداوم عملیات اجرایی و اجرای حکم، قاضی اجرای احکام نمی‌تواند راساً به محکوم‌علیه مهلت اعطا کند مگر این‌که محکوم‌له راضی باشد و موارد استثنایی محدود به موارد مصرح قانونی است.