صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1391/07/04
برگزار شده توسط: استان قم/ شهر قم
موضوع
لزوم داشتن سن رشد جهت اقامه دعوی
پرسش
در دعوی مطالبه مَهر و نفقه آیا لازم است که خواهان به سن رشد رسیده باشد و یا از دادگاه حکم رشد گرفته باشد و یا این‌که جهت اقامه دعوی نیازی به حکم رشد نیست؟ چنان‌چه رشد لازم باشد آیا مادر می‌تواند جهت اقامه دعوی نفقه برای فرزند فوق‌الوصف تشکیل پرونده دهد؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (1) مدنی: با توجه به ماده 6 قانون حمایت از خانواده مصوب 1391/12/1، مادر یا هر شخصی که حضانت طفل یا نگهداری شخص محجور را به اقتضای ضرورت برعهده دارد حق اقامه دعوی برای مطالبه نفقه طفل یا محجور را نیز دارا خواهد بود که در این‌صورت دادگاه باید در ابتدا به ادعای ضرورت رسیدگی کند. به این ترتیب با توجه به این‌که طرح دعوی دارای آثار مالی و حقوقی و واجد اعتبار قضایی است؛ لذا با توجه به بند 3 ماده 84 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی و رأی وحدت رویه شماره 30 - 3/10/64 هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور دخالت صغیر در مورد امور مالی به حکم تبصره 2 ماده 1210 قانون مدنی مستلزم اثبات رشد است. بنابراین، نظر اقلیت تأیید می‌شود.
نظر اکثریت
افراد پس از رسیدن به سن بلوغ چه پسر باشند یا دختر، تمام حقوق قانونی را دارند؛ مگر مواردی که با دلیل، استثنا شده است. پس می‌توانند اقامه دعوی کنند و نیازی به ارائه حکم رشد نیست و احراز رشد هم از طرف محکمه لازم نیست. دلیل، ماده 1210 قانون مدنی است که در آن آمده است: «هیچ‌کس را نمی‌توان پس از رسیدن به سن بلوغ به عنوان جنون یا عدم رشد محجور کرد؛ مگر این‌که جنون یا عدم رشد او ثابت شده باشد». بنابراین، اگر حکم به نفع او صادر شود جهتِ دادن محکومٌ‌به مالی به دست وی، احراز رشد لازم است. دلیل، تبصره 2 ماده 1210 قانون مدنی است و این استثنای قانونی است. در نیتجه قسمت آخر سوال، خود به خود منتفی می‌شود.
نظر اقلیت
افرادی که به سن بلوغ رسیده‌اند جهت اقامه دعوی، نیاز به حکم رشد دارند. دلیل، بند 3 ماده 84 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی است که در آن به عدم رشد اشاره شده که در صورت فقدان آن، شخص، اهلیت قانونی برای اقامه دعوی را ندارد. داشتن اهلیت استیفا، جهت اقامه دعوی لازhttps://www.neshast.org/Identity/FormerJSession/Create#م است و اشخاصی که رشد ندارند دارای اهلیت استیفا نیستند.