تاریخ نظریه: 1399/10/08
شماره نظریه: 7/99/1399
شماره پرونده: 99-186/1-1399 ک
استعلام:
آیا جرایم رایانه‌ای مشمول عنوان جرایم قابل گذشت است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
طبق صدر ماده 103 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392« چنانچه قابل گذشت بودن جرمی در قانون تصریح نشده باشد غیر قابل گذشت محسوب می‌شود». در قانون جرایم رایانه‌ای مصوب 1388 به قابل گذشت بودن جرایم مذکور در آن اشاره‌ای نشده است و مقنن در ماده 104 اصلاحی 1399 قانون مجازات اسلامی به شماره موادی از قانون که جرم موضوع آنها قابل گذشت است اشاره کرده است نه عنوان مجرمانه جرایم. با ملاحظه مواد احصاء شده در ماده 104 اصلاحی از قانون جرایم رایانه‌ای فقط ماده 744 الحاقی 1388 قانون مجازات اسلامی 1375 (ماده 16 قانون جرایم رایانه‌ای) جرم قابل گذشت اعلام شده است و نیز با عنایت به عبارت « کلیه جرایم در حکم کلاهبرداری... و یا طبق قانون کلاهبردار محسوب می‌شود» که در ماده 104 اصلاحی 1399 قانون مجازات اسلامی به کار رفته است، مقنن « عنوان کلاهبرداری » را در این ماده مورد نظر قرار داده است و چون جرم موضوع ماده 741 الحاقی 1388 قانون مجازات اسلامی 1375 (ماده 13 قانون جرایم رایانه‌ای) نیز در فصل سوم قانون جرایم رایانه‌ای تحت عنوان «کلاهبرداری مرتبط با رایانه» جرمانگاری شده و از جمله جرایمی است که از نظر قانونگذار کلاهبرداری محسوب می‌شود، لذا مشمول احکام مقرر در ماده 104 قانون اصلاحی 1399 قانون مجازات اسلامی است و در صورت داشتن بزهدیده قابل گذشت است، با عنایت به مطالب مذکور، به جز جرایم موضوع مواد 744 و 741 (الحاقی 1388) قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 دیگر جرایم مذکور در قانون جرایم رایانه‌ای به علت عدم تصریح به قابل گذشت بودن آنها در « قانون»، طبق ماده 103 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و لحاظ تبصره ماده 12 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، غیر قابل گذشت محسوب می‌شوند.