صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/08/03
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر کاشان
موضوع
بررسی امکان توقیف مجدد اموال محکوم علیه در صورت عدم دسترسی به حافظ
پرسش
با توجه به مواد 83 و 85 قانون اجرای احکام مدنی، در صورت عدم دسترسی به حافظ جهت تحویل اموال توقیف‌شده و یا امتناع وی از تحویل اموال و یا تعدی و تفریط منجر به از بین رفتن اموال توقیف‌شده، آیا امکان توقیف مجدد اموال محکوم‌علیه و عنداللزوم جلب وی وجود دارد؟
نظر هیئت عالی
در فرض سوال مطابق ماده 85 قانون اجرای احکام مدنی، حافظ در قبال اموال توقیف‌شده تحویلی اعم از اینکه امتناع کند یا درنتیجه تعدی یا تفریط تلف نموده باشد و یا به لحاظ عدم دسترسی به وی جهت استرداد اموال توقیف‌شده، امکان اجرای حکم فراهم نشود، حافظ ضامن خواهد بود و رجوع به محکوم‌علیه و توقیف مال دیگری از وی بلا وجه است.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه مقنن در ماده 77 قانون اجرای احکام مدنی اصل را بر توقیف مال در همان محل قرار داده است و جابجایی مال به محل دیگر به‌عنوان امری استثنائی در موارد ضرورت تجویز شده است و با توجه به اینکه قانون‌گذار در ماده 85 قانون اجرای احکام مدنی حافظ را پس از امتناع از تحویل اموال ،ضامن دانسته است و توقیف مال معادل ارزش اموال توقیفی از اموال حافظ را تجویز نموده است لذا واحد اجرای احکام می‌بایست فقط با توقیف اموال حافظ نسبت به استیفای محکوم‌به اقدام نماید و امکان توقیف مجدد اموال محکوم‌علیه وجود ندارد.
نظر اقلیت
با توجه به اینکه مال توقیف‌شده از مالکیت محکوم‌علیه خارج نمی‌گردد بلکه صرفاً بعضی تصرفات در آن محدود می‌گردد لذا در صورتی‌که مال توقیف‌شده تلف گردد (تلف حکمی یا حقیقی) به ضرر مالک بوده و زیان به دارایی او وارد می‌شود و با توجه به عدم استیفای محکوم‌به، امکان توقیف مجدد از اموال محکوم‌علیه وجود دارد. البته طبق یک نظر ابرازی چنانچه اموال در همان محل توقیف (که تحت مالکیت محکوم‌علیه یا تحت استیلای وی می‌باشد) توقیف شود، جابجایی اموال قرینه‌ای بر تبانی حافظ با محکوم‌علیه می‌باشد و امکان توقیف مجدد اموال محکوم‌علیه وجود دارد لیکن در صورت انتقال اموال از محل به محل دیگر، با توجه به اینکه محکوم‌علیه به وظیفه خود عمل نموده است و مالی جهت استیفای محکوم‌به از وی توقیف‌شده است لذا امکان توقیف مجدد اموال وی وجود ندارد و صرفاً بایستی از اموال حافظ معادل ارزش اموال استیفاء گردد.