صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1383/11/05
برگزار شده توسط: استان قم/
موضوع
الزام به تنظیم سند رسمی نکاح(دائم)
پرسش
چنان‌چه مردی با داشتن زن اقدام به ازدواج دوم کند و اجازه همسر اول خود را کسب نکند آیا دعوای زوجه (همسر دوم) مبنی‌بر گواهی زوجیت دائم و الزام زوج به تنظیم سند نکاح دائم مسموع است؟
نظر هیات عالی
با توجه به این‌که طبق مقررات، هر ازدواجی که انجام می‌گیرد به موجب ماده 1 قانون راجع به ازدواج مصوب 1310 و ماده 645 قانون مجازات اسلامی تعزیرات، ثبت آن الزامی است. بنابراین، ماده 16 قانون حمایت خانواده نمی‌تواند مانعی در جهت اجرای این حکم کلی مستفاد از ماده 1 و 645 مذکور باشد و قانون‌گذار صرفاً جهت جلوگیری از چنین ازدواج‌هایی به موجب ماده 1 مرقوم و ماده 645 قانون مجازات اسلامی تعزیرات ضمانت اجرای کیفری قرار داده است و جهت تایید این نظر باید گفت در مواردی که همسر دوم بی‌‌اطلاع از ازدواج اول مرد باشد عدم ثبت واقعه ازدواج، محروم کردن بی‌دلیل و بدون وجه شرعی و قانونی زن دوم است در نتیجه نظر اکثریت تایید می‌شود.
نظر اکثریت
می‌توان اجازه ثبت این چنین ازدواجی را داد زیرا این موضوع در حالتی است که ازدواج قبلاً صورت گرفته و وجود شرایط صحت نکاح ثبت آن لازم است و طبق قانون زوج ملزم به ثبت آن است. موارد مصرحه در قانون حمایت خانواده در صورتی است که زوج ازدواج دوم نکرده و اجازه جهت ازدواج خود می‌خواهد که با وجود شرایط می‌توان اجازه داد.
نظر اقلیت
در قانون حمایت خانواده شرایطی برای ازدواج دوم مرد احصا شده است و در صورتی‌که یکی از این شرایط باشد می‌توان اجازه ازدواج دوم و ثبت رسمی آن را داد و اگر آن شرایط را نداشته باشد نمی‌توان اجازه ازدواج دوم را صادر نمود و این چنین ازدواجی را نمی‌توان ثبت کرد گرچه این چنین ازدواجی اساساًَ صحیح است ولی ثبت آن منع قانونی دارد.