تاریخ نظریه: 1395/05/11
شماره نظریه: 7/95/1091
شماره پرونده: 672-16/9-95
استعلام:
احتراماً به استحضار می‌رساند با توجه به اینکه در موارد قابل توجهی زوجین که به دفاتر ازدواج وطلاق مراجعه می‌کنند در سال‌های گذشته به علت سهل انگاری یا عدم دسترسی به دفاتر ازدواج و طلاق و عدم آشنایی به مسائل قانونی در نزد علمای منطقه خود به صورت عقد شرعی و عادی دائم یا موقت تشکیل زندگی داده و دارای فرزند نیز گردیده‌اند و بعضاً ازدواج ثبت رسمی نشده و اکنون پس ازگذشت زمان طولانی به دفترجهت ثبت مراجعه می‌کنند ودرخواست ثبت سند ازدواج با تعیین مهریه وشرایط ضمن عقد نکاح را می‌نمایند حال سوال مطروحه این است آیا سردفتر می‌تواند بدون اخذ حکم دادگاه واخذ آزمایشات نسبت ثبت ازدواج این اشخاص اقدام نماید خواهشمند است دستور فرمائید با توجه به تکالیف مقرر درمواد 20و21و49 قانون حمایت خانواده مصوب 1391و نیز ماده 32 قانون ثبت احوال نظریه مشورتی آن مرجع محترم را اعلام فرمایند.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً- نظر به این که به موجب ماده 58 قانون حمایت خانواده مصوب 1391/12/1 قانون راجع به ازدواج مصوب 1310 نسخ و در ماده 20 قانون اخیرالتصویب بر الزامی بودن ثبت واقعه نکاح تأکید شده است، دفاتر ازدواج مکلف به ثبت وقایع نکاحی که مدتی از وقوع آن گذشته نیز می-باشند و برای ثبت این گونه ازدواج‌ها، نیازی به صدور حکم از مراجع قضایی نیست.
ثانیاً- با توجه به تصریح ماده 23 قانون حمایت خانواده مصوب 1391/12/1 که مقرر داشته:«... دفاتر رسمی ازدواج باید پیش از ثبت نکاح، گواهی صادر شده از سوی پزشکان و مراکز مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دال بر عدم اعتیاد به مواد مخدر و عدم ابتلاء به بیماری-های موضوع این ماده و یا واکسینه‌شدن طرفین نسبت به بیماری‌های مذکور را از آنان مطالبه و بایگانی کنند» و با التفات به تکلیفی که در بند (ب) ماده 7 آیین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده مصوب 1393، برای دفاتر رسمی ازدواج تعیین شده است، انجام آزمایشات قانونی و مطالبه و بایگانی گواهی‌های مربوط در موارد استعلام شده نیز برای ثبت ازدواج زوجین ضروری است.