صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/08/02
برگزار شده توسط: استان خراسان رضوی/ شهر گناباد
موضوع
رسیدگی به اعتراض فرد فاقد سمت به قرار دادسرا
پرسش
قرار منع تعقیب صادر گردیده یکی از شکات که در مرحله ی تحقیقات اظهارات وی اخذ، درحالی که سمت نداشته در قرار دادسرا هم اسم وی قید نشده، حال لایحه اعتراض به قرار توسط وی امضاء شده حال ایا دادگاه مکلف است پرونده را جهت اظهار نظر در خصوص وی اعاده یا چنین تکلیفی ندارد؟
نظر هیئت عالی
در فرض سوال چنانچه جرم اعلام شده در دادسرا از جرایم غیرقابل گذشت باشد، دادسرا بدون در نظر گرفتن این که جرم از ناحیه چه کسی اعلام شده، به موضوع رسیدگی می کند و چنانچه اعلام کننده جرم اعتراض نسبت به قرار منع تعقیب صادره از سوی دادسرا مطرح نموده باشد دادگاه کیفری دعوای وی را به لحاظ فقدان سمت قانونی ردّ می‌نماید. اما در مواردی که جرم مطروحه ازجمله جرایم قابل گذشت است. با توجه به این که در این جرایم، فقدان شکایت از سوی شاکی خصوصی از موانع تعقیب کیفری است، مادام که این مانع وجود دارد دادسرا نمی تواند به ماهیت موضوعات کیفری ورود و رسیدگی نماید، بنایراین مرجع قضایی ذی ربط در فرض سوال که به لحاظ شکایت فرد فاقد سمت در این گونه جرایم (جرایم قابل گذشت) عملاً تعقیب را آغاز کرده است، باید با توجه به بند الف ماده 340 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و با استفاده از ملاک ماده 11 قانون فوق الذکر و لحاظ مواد 12 و 13 این قانون، قرار موقوفی تعقیب صادر نماید؛ زیرا در هر حال صدور قرار منع تعقیب به لحاظ عدم امکان اظهار نظر ماهیتی در این فرض، منتفی است و بایگانی کردن پرونده بدون صدور قرار قانونی با حق اعتراض کسی که به ادعای داشتن سمت شکایت کرده است، در تعارض می‌باشد.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه طبق مواد 270 تا 274 قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه مکلف به اظهار نظر در خصوص اعتراض واصله می‌باشد و نظر به اینکه با نداشتن امضاء سایرین، فقط اعتراض در خصوص فردی است که در قرار دادسرا در خصوص وی اظهار نظر نشده است لذا دادگاه مکلف است در خصوص اعتراض وی اظهار نظر کند (اعتراض را به دلیل عدم ارتباط قرار به او رد کند) و سپس دادسرا را ارشاد به اظهار نظر در خصوص فرد مذکور نماید و بدیهی است پس از اظهار نظر، حق اعتراض برای شاکی باقی است و دلایل عبارت است از: 1- دادگاه مکلف به رسیدگی به اعتراض در مورد قراری است که ارتباطی به معترض ندارد نه رسیدگی به قراری که بعدا صادر خواهد شد 2- در صورتی که دادگاه پرونده را طبق نظر اقلیت اعاده دهد ممکن است دادسرا کیفرخواست صادر نماید و لذا یک اعتراض در پرونده بدون اظهار نظر باقی خواهد ماند.
نظر اقلیت
با توجه به اینکه اظهار نظر دادگاه در خصوص اعتراض به معنای تایید قرار صادره از سوی دادگاه است در حالیکه این قرار ارتباطی با معترض مذکور ندارد، لذا دادگاه ابتداء باید پرونده را به دادسرا اعاده دهد تا در خصوص وی اظهار نظر نماید و پرونده را به دادگاه اعاده نماید و سپس جهت رسیدگی به اعتراض، اقدام نماید.