صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/09/14
برگزار شده توسط: استان اردبیل/ شهر اردبیل
موضوع
بررسی حکم بر محکومیت راننده از حیث جنبه خصوصی و عمومی
پرسش
در اثر تصادف رانندگی شخصی دچار صدمات عدیده بدنی شده و چهار سال در حالت زندگی نباتی بوده و بالغ بر پانصد میلیون تومان دیه از بابت صدمات وارده از شرکت بیمه دریافت کرده است. بعد از چهار سال وی فوت می‌نماید. مجددا اولیاء دم وی از راننده مقصر شکایت کرده و دادگاه بدوی حکم بر محکومیت راننده از حیث جنبه خصوصی بزه به پرداخت دیه کامل مرد مسلمان در حق اولیاء دم و از حیث جنبه عمومی نیز به پرداخت جزای نقدی محکوم کرده است:
الف) آیا این حکم مطابق با موازین قانونی است؟
ب) آیا اولیاء دم علاوه بر دیات دریافتی مستحق دیه فوت نیز هستند؟
نظر هیئت عالی
اعضای هیات عالی در خصوص موضوع سوال نظریه شماره 3070- 96/12/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه را به شرح زیر صائب می‌دانند.
در فرض سوال که بر اثر سانحه تصادف و ضربه مغزی، مجنی‌علیه دچار زندگی نباتی شده و قادر به استفاده از منافع متعلقه نیست، با توجه به اینکه زندگی نباتی هرچند که بازگشت ندارد، ولی از جهت پزشکی موت محسوب نمی‌گردد؛ لذا با توجه به مواد 544 و 680 قانون مجازات اسلامی 1392، دیه کلیه منافع مقرر در قانون به او تعلق می‌گیرد، مگر آنکه صدمه منتهی به فوت گردد که در این صورت طبق صدر ماده 680 قانون مذکور دیه نفس ثابت می‌شود.
نظر اکثریت
رای دادگاه بدوی بر خلاف مقررات و ماده 539 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 است زیرا در فرض پرونده مرگ ناشی از سرایت صدماتی است که در پرونده قبلی برای آنها دیه تعیین شده است نظر به اینکه در تداخل دیه «صدمات مسری» و دیه فوت صرفا یک دیه نفس ثابت می‌شود، بنابراین دادگاه تجدیدنظر با نقض دادگاه بدوی مبادرت به صدور قرار موقوفی تعقیب می‌نماید.
نظر اقلیت
رای صادره از دادگاه بدوی صحیح نبوده و برخلاف موازین و مقررات است دادگاه تجدیدنظر در مواجهه با چنین رایی بایستی آن را تائید نماید و مجوزی برای نقض وجود ندارد متهم می‌تواند نسبت به رای اول درخواست اعاده دادرسی نماید.