عنوان مجرمانه اخاذی و ارتباط آن با بزه تهدید

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/02/12
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه

موضوع

عنوان مجرمانه اخاذی و ارتباط آن با بزه تهدید

پرسش

آیا اخاذی مستقلاً عنوان مجرمانه است یا مرتبط با بزه تهدید قابل وقوع است؟ درین صورت آیا صرفاً طبق مفاد ماده 617 قانون مجازات اسلامی تعزیرات و از طریق بکاربردن چاقو یا سلاح قابل وقوع است یا طرق ارتکابی دیگری نیز برای آن متصور است؟

نظر هیات عالی

اخاذی بالاستقلال در مواد قانونی جرم انگاری نشده، آن چه در ماده 617 ق.م.ا آمده استفاده از سلاح اعم از سرد یا گرم به منظور اخاذی است یا وسیله قراردادن آثار مستهجن با هدف اخاذی می‌باشد.
نتیجتاً؛ نظریه اکثریت مورد تایید و صائب اعلام می‌شود.

نظر اکثریت

اصولاً اخاذی در قوانین موضوعه در دو ماده 617 قانون مجازات اسلامی تعزیرات و ماده 5 قانون مجازات اشخاصی که در امور سمعی بصری فعالیت می نمایند مشخص و متصور گردیده است. بر این اساس با توجه به ماده 617 ؛ تهدید با سلاح، مقدمه ی وقوع اخاذی دانسته شده است و اخاذی از ریشه اخذ به معنای گرفتن وجه می‌باشد. فلذا در این ماده استفاده از سلاح؛ شرط اخاذی دانسته شده و عنوان جرم نیز اخاذی از طریق تهدید با سلاح می‌باشد. لکن؛ در ماده 5 مذکور؛ اخاذی از طریق تهدید شخص به وسیله ی آثار مستهجن واقع می‌گردد و عنوان مجرمانه ی آن «وسیله تهدید قرار دادن آثار مستهجن به منظور اخاذی » می‌باشد. در غیر موارد فوق؛ موضوع مجرمانه ی دیگری که قانونگذار آن را تحت عنوان اخاذی یا مرتبط با اخاذی جرم انگاری نموده باشد؛ محقق نگردیده است.

نظر اقلیت

اقدام شخص در قالب مواد 617 و 5 مورد نظر؛ اطلاقا و صرف نظر از اینکه وجهی دریافت شده باشد یا خیر مستوجب مجازات اخاذی است ولی اگر منجر به گرفتن وجه؛ سند یا سوء استفاده جنسی یا عمل دیگری شود؛ حسب مورد عنوان مجرمانه مانند تهدید موضوع ماده 669 قانون مجازات اسلامی 1375؛ تحصیل مال نامشروع؛ زنا ؛ لواط و سایر موارد به عنوان تعدد مادی قابل انتساب و احراز می‌باشد.