تاریخ نظریه: 1397/08/29
شماره نظریه: 7/97/2394
شماره پرونده: 96-2/1-1855
استعلام:
مطابق ماده 435 قانون آئین دادرسی کیفری تجدیدنظرخواهی یا فرجام خواهی طرفین راجع به جنبه کیفری رأی با درخواست کتبی و پرداخت هزینه دادرسی مقرر صورت می‌گیرد و..
و مطابق ماده 438 قانون آئین دادرسی کیفری هرگاه تجدیدنظرخواه یا فرجام خواه زندانی باشد حسب مورد از پرداخت هزینه دادرسی مرحله تجدیدنظر یا فرجام خواهی در امری که به موجب آن زندانی است معاف می‌گردد.
و مطابق ماده 348 قانون آئین دادرسی کیفری در جرائم موضوع بندهای الف، ب، پ و ت ماده 302 این قانون جلسه رسیدگی بدون حضور وکیل متهم تشکیل نمی‌شود چنانچه متهم خود وکیل معرفی نکند یا وکیل او بدون اعلام عذر موجه در دادگاه حاضر نشود تعیین وکیل تسخیری الزامی است و...
و همچنین طبق ماده 417 قانون آئین دادرسی کیفری آراء و تصمیمات دادگاه اطفال و نوجوانان علاوه بر شاکی متهم و محکومٌ‌علیه به ولی یا سرپرست قانونی متهم و محکومٌ‌علیه و در صورت داشتن وکیل به، به وکیل ایشان نیز ابلاغ می‌شود.
س: اولاً: در صورتی که پرونده دارای وکیل تسخیری باشد آیا وکیل تسخیری ملزم به پرداخت هزینه دادرسی در فرضی که موکل زندانی یا آزاد است می‌باشد یا خیر؟
ثانیاً: اگر متهم که بازداشت نیست خود به رأی صادره اعتراض کند و وکیل تسخیری جداگاه اعتراض کند در این فرض وکیل تسخیری نیز می‌بایست هزینه دادرسی در مرحله فرجام خواهی یا اعتراض در تجدیدنظر را پرداخت کند یا خیر؟
ثالثاً: چنانچه رأی دادگاه در اجرای ماده 417 به ولی و فرزند وی که فی المثل 17 سال دارد ابلاغ شده و هر کدام جداگانه اعتراض کنند آیا هزینه دادرسی در مرجع فرجام خواهی و یا تجدیدنظرخواهی نیز می بایست جداگانه پرداخت شده یا اینکه پرداخت یک هزینه کفایت می کند اگر اعتراض در قالب یک لایحه توسط ولی و فرزند وی باشد چطور.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً- با عنایت به ماده 438 قانون آئین دادرسی کیفری 1392 تجدیدنظرخواه یا فرجام‌خواه از پرداخت هزینه دادرسی مرحله تجدیدنظر یا فرجام در امری که به موجب آن زندان است؛ معاف می‌باشد. بنابراین، موجب قانونی برای پرداخت هزینه دادرسی در مرحله فرجام در مواردی که متهم، زندانی است، وجود ندارد. لکن چنانچه متهم آزاد باشد، پرداخت هزینه دادرسی مراحل تجدیدنظر و فرجام ضرورت داشته و در صورت فرجام‌خواهی وکیل تسخیری نیز هزینه دادرسی باید پرداخت گردد.
ثانیاً و ثالثاً- با فرض پرداخت هزینه دادرسی از سوی تجدیدنظرخواه یا فرجام‌خواه توسط متهم یا نماینده قانونی او اعم از وکیل یا ولی قهری و غیره، موجب قانونی جهت پرداخت هزینه دادرسی مجدد وجود ندارد و طرح اعتراض در لایحه واحد یا لوایح متعدد در این خصوص تأثیری ندارد.