تاریخ نظریه: 1396/10/03
شماره نظریه: 7/96/2355
شماره پرونده: 1123-3/9-96
استعلام:
آیا اولاد واژهپدردر ماده 170 قانون مدنی بهجد پدری نیز تسری دارد یا خیر؟ به عبارت بهتر چنانچه در گواهی عدم امکان سازش بین زوجین حضانت فرزند مشترک به صورت دائم به زن واگذار شود و در ادامه زوج با حکم قطعی دادگاه محجور اعلام گردد متعاقباً زوجه با دیگری ازدواج نماید آیا این امر سلب کننده حق حضانت وی خواهد بود یا خیر؟ ثانیاً چنانچه طلاق زوجین به صورت توافقی بوده باشد که با تراضی آن دو حضانت فرزند مشترک به زوجه واگذار شده باشد آیا با فرض محجور شدن زوج و شوهر کردن بعدی زوجه حق حضانت دائم زوجه ساقط خواهد گردید یا خیر.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
برابر ماده 1168 قانون مدنی، نگهداری اطفال هم حق و هم تکلیف ابوین است و قانون‌گذار اساساً برای پدربزرگ (جدّ)، اعم از پدری یا مادری در ارتباط با حضانت، قائل به حقی نیست و ماده 1170 قانون مدنی در مقام تعیین اولویت پدر در فرض تحقق شرایط مقرر در این ماده است و ناظر به فروع مطرح شده در ماده 1169 می‌باشد و در ماده اخیر‌الذکر نیز برای پدربزرگ (جد پدری) حقی پیش‌بینی نشده است. بنا به مراتب یاد شده، در فرضی که وفق توافق زوجین یا با لحاظ حق اولویت مادر، دادگاه حضانت کودک را به زوجه واگذار کرده باشد و متعاقب آن، زوج محجور و زوجه با شخص دیگری ازدواج کند، چنانچه جد پدری و یا هر شخص دیگری مدعی باشد که با ازدواج مادر تداوم حضانت وی از فرزند موضوع فرض سوال، مغایر مصالح کودک می‌باشد، می‌تواند از دادگاه درخواست کند تا در خصوص حضانت کودک اتخاذ تصمیم کرده و آن را به شخصی غیر از مادر محول کند و دادگاه با لحاظ مصلحت طفل، مطابق ماده 45 قانون حمایت خانواده، در این خصوص اتخاذ تصمیم خواهد کرد.