صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1384/12/15
برگزار شده توسط: استان مازندران/
موضوع
رسیدگی به ادعای تحت تکفل بودن و مرجع رسیدگی به اعتراض از تصمیم‌های سازمان‌های ذی‌ربط
پرسش
آیا تقاضای صدور کفالت قانونی است؟ اشخاص برای موارد مختلف و جهت رفع مشکل در سازمان‌های مختلف، همچون ارائه برگ کفالت برای بیمه یا در خصوص خدمت نظام وظیفه و ادارات مختلف، اصرار در صدور رأی دایر بر کفالت پدر و مادر و یا فرزندان را می‌‌‌‌‌خواهند. چه اقدام قانونی نسبت به تقاضای آنان می‌‌‌‌‌توان به عمل آورد؟
نظر هیئت عالی
مطابق ماده 734 قانون مدنی، کفالت عقدی است که به‌موجب آن احد از طرفین در مقابل طرف دیگر احضار شخص ثالث را تعهد می‌‌‌‌‌کند، در حالی‌که موضوع سوال تعریف عرفی کفالت به معنای سرپرستی و مراقبت و نگهداری شخصی از فرد تحت تکفل خود است. چنان‌چه فردی به ادعای کفالت اقربای خود از حوزه نظام وظیفه یا سازمان تأمین اجتماعی و یا سایر سازمان‌ها و نهادهای دولتی و شهرداری‌ها و نهادهای انقلابی و موسسات وابسته به آن‌ها، وفق مقررات تقاضایی کند که مورد پذیرش واقع نشود و یا از رسیدگی به تقاضا امتناع شود متقاضی می‌‌‌‌‌تواند مطابق ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1360 و اصلاحی 1378 به لحاظ این‌که مرجع رسیدگی به شکایات و تظلمات و اعتراضات اشخاص از تصمیمات و اقدامات واحدهای مذکور دیوان عدالت اداری است، به آن دیوان شکایت کند. با این ترتیب رسیدگی به ادعای اشخاص در فرض سوال در صلاحیت دیوان عدالت اداری است.
نظر اتفاقی
کفالت نوعی عقد محسوب می‌‌‌‌‌شود و بحث تکفل با کفالت متفاوت است و دادگاه نمی‌تواند تحت عنوان کفالت حکم خاصی صادر کند ولکن بر اساس ماده 104 قانون امور حسبی در صورتی‌که فردی پیر و دارای کبر سن و یا دچار بیماری و امثال آن باشد که نتواند اموال خویش را اداره کند دادگاه می‌‌‌‌‌تواند برای آنان امین تعیین کند.