صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/10/09
برگزار شده توسط: استان بوشهر/ شهر بوشهر
موضوع
صلاحیت قاضی رسیدگی کننده بدوی به اعتراض ثالث در مرجع تجدیدنظر
پرسش
چنانچه قاضی در محکمه بدوی مبادرت به صدور حکم ماهوی نماید آیا در مرحله تجدیدنظر همان قاضی میتواند به اعتراض ثالث نسبت به حکم قطعی رسیدگی نماید؟
نظر هیئت عالی
نظریه اداره حقوقی قوه قضائیه به شماره 7/98/2 - 98/2/9 به شرح زیر عیناً مورد تائید هیات عالی است.
حکم مقرر در بند «د» ماده 91 قانون آئین دادرسی در امور مدنی، از رسیدگی به دعاوی اعتراض ثالث با توجه به تفاوت اصحاب دعوای یاد شده با دعوای اصلی منصرف است. بنابراین همان‌گونه که اگر به دعوای اعتراض ثالث در همان دادگاه بدوی رسیدگی شود، دادرس صادر کننده رأی معترض عنه با مانع قانونی برای رسیدگی به این دعوا مواجه نمی‌باشد، در فرض سوال که دادرس مذکور در دادگاه تجدیدنظر جزو هیأت رسیدگی‌کننده به تجدیدنظرخواهی از رأی صادره در خصوص دعوای معترض ثالث در موضوعی می‌باشد که در مرحله بدوی به دعوای اصلی مربوط رسیدگی کرده است، موضوع از موارد رد دادرس نیست.
نظر اکثریت
با عنایت به اینکه قاضی محکمه تجدیدنظر مجاز به رسیدگی به همان موضوعی که در مرحله بدوی مبادرت به اظهارنظر نموده و مطابق بند «د» ماده 91 قانون آیین دادرسی اظهارنظر در موضوع را ملاک سابقه رسیدگی دانسته نه اشخاص و طرفین، بنابراین قاضی ممتنع از رسیدگی بوده و مجاز به رسیدگی نیست.
نظر اقلیت
با لحاظ اینکه این دعوا در واقع همان دعوا به لحاظ فقدان شرایط وحدت اسباب - وحدت موضوع و وحدت طرفین - نیست و همان قاضی استثنائاً علیرغم قاعده فراغ دادرس در مرحله بدوی میتواند مجددا به ادعای شخص ثالث در همان شعبه ای که رای صادر نموده رسیدگی نماید مرحله یا مراحل رسیدگی خصوصیت ویژه ای ندارد. بنابراین ممتنع از رسیدگی نیست و میتواند اظهارنظر نماید.