تاریخ نظریه: 1396/11/23
شماره نظریه: 7/96/2877
شماره پرونده: 96-186/1-1926 ک
استعلام:
آیا برای تعیین خدمات عمومی به جای حبس برای متهمین در راستای ماده 79 و 64 قانون مجازات اسلامی و آئین‌نامه مربوط به خدمات عمومی مصوب 1393/6/12 از نوع سود آموزی و آموزش‌های عمومی بند الف آئین‌نامه آیا قید مباشرت متهم در آموزش شرط است و یا اینکه می‌تواند از اشخاص دیگر برای این فعل استفاده کند مثلاً قاضی متهم را محکوم به دویست ساعت آموزش مقررات مواد مخدر در مدارس می‌کند آیا متهم می‌تواند با استخدام و پرداخت هزینه توسط متخصص این کار انجام دهد و یا اینکه این محکوم باید مباشرت مستقیم در این کار داشته باشد؟ چنانچه مباشرت مستقیم محکوم شرط است آیا انجام مشارکتی محکوم با دیگران و با تمایل خودش ممکن است.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
بر اساس اصل شخصی بودن مجازات، کیفر تنها بر محکوم‌علیه تحمیل می‌شود و اجرای نیابتی مجازات قانوناً ممنوع می‌باشد؛ بنابراین، از آن جا که کیفر خدمات عمومی به عنوان جایگزین حبس نیز مشمول قاعده فوق می‌باشد، استفاده از اشخاص دیگر، چه به صورت استخدام و یا مشارکت جهت اجرای این مجازات، فاقد وجاهت قانونی است.