صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/03/07
برگزار شده توسط: استان یزد/ شهر یزد
موضوع
تکلیف دادگاه در مواجهه با درخواست خارج از مهلت قانونی اعمال ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری
پرسش
چنانچه درخواست اعمال ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری خارج از مهلت قانونی تقدیم شود، تکلیف دادگاه چیست؟ آیا باید مبادرت به صدور رای نماید یا با دستور اداری اظهار نظر کند یا چنانچه رای صادر شد رای قطعی است یا قابل تجدیدنظر؟
نظر هیئت عالی
چنانچه محکوم بعد از انقضای مهلت تجدیدنظرخواهی و قطعیت رأی به استناد ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 92 درخواست تخفیف مجازات نماید، دادگاه با تکلیفی مواجه نیست.
نظر اکثریت
هرچند اعتراض ظاهراً خارج از مهلت قانونی صورت گرفته است ولی ممکن است نامبرده دارای معذوریت های موجهی باشد که ضرورت دارد توسط دادگاه به آن رسیدگی شود و در صورت پذیرفتن معذوریت وفق مقررات به درخواست تخفیف وی رسیدگی نماید والا از آنجا که در آیین دادرسی کیفری در خصوص موضوع حاضر تعیین تکلیف نشده وفق مقررات آیین دادرسی مدنی با ملاک گیری از تبصره 2 ماده 339 قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد درخواست محکوم، صادر و از سویی با عنایت به اینکه وفق ماده 427 قانون ایین دادرسی کیفری مصوب 1392 اصل بر امکان تجدیدنظر خواهی آرا می‌باشد. رای صادره قابل تجدیدنظرخواهی در مراجع محترم تجدیدنظر می‌باشد.
نظر اقلیت
دو نظر وجود دارد:
1- در صورتی که درخواست تخفیف مجازات موضوع ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری خارج از مهلت قانونی تقدیم شود و عذر موجهی ارائه نشود قرار رد دادخواست صادر می‌گردد و به استناد مفهوم تبصره 2 ماده 427 قانون ایین دادرسی کیفری که آرای قابل تجدیدنظر را احصا نموده است قرار رد درخواست تخفیف را احصا نکرده است فلذا قطعی می‌باشد.
2- اگر محکوم علیه درخواست اسقاط حق تجدید نظر خواهی خود و اعمال ماده 442 قانون آئین دادرسی کیفری خارج از مهلت مقرر و بعد از اتمام مهلت تجدید نظر خواهی به دادگاه بدهد دادگاه در اینجا هیچ وظیفه ای نسبت به درخواست ندارد و با تصمیم قضایی درخواست را قبول نمی کند و نیازی به صدور حکم نیست، زیرا در ماده 442 از قانون فوق الذکر آمده در صورتی که دادستان به حکم صادره اعتراض نکند و محکوم علیه قبل از پایان مهلت تجدیدنظر خواهی حق تجدید نظرخواهی خود را اسقاط نماید. در این صورت دادگاه در وقت فوق العاده با حضور دادستان به موضوع رسیدگی می کند و از مفاد این ماده فهمیده می‌شود که اگر بعد از پایان مهلت تجدیدنظرخواهی محکوم علیه درخواست را بدهد دادگاه تکلیفی ندارد همان طوری که در خصوص درخواست تخفیف محکوم علیه طبق ماده 483 قانون فوق الذکر هم، چنین می‌باشد. در این ماده نیز اگر شرایط تخفیف فراهم نباشد مثلاً تمام شاکیان رضایت نداده باشند در اینجا دادگاه حکم صادر نمی کند بلکه با تصمیم درخواست وی را قبول نمی‌نماید و همچنین در ماده 427 تبصره 2 آن نیز که قرارهای قابل اعتراض ذکر شده در این خصوص تصریح نشده است.