تاریخ نظریه: 1401/11/25
شماره نظریه: 7/1401/1135
شماره پرونده: 1401-3/1-1135 ح
استعلام:
1- مراد از حقوق و مزایا در ماده 96 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 چیست؟ آیا وجوه دریافتی تحت عنوان اضافه‌کار، کارانه، بهره‌وری، پاداش و همه وجوه غیر مستمر مشمول ماده قانونی یادشده می‌باشد؟
2- آیا ماده 96 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 شامل کفیل کارمند که دستور ضبط وجه‌الکفاله وی صادر شده است نیز می‌شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- کل پرداختی‌های به کارمند نظیر پاداش پایان خدمت که در زمان بازنشستگی به بازنشستگان تعلق می‌گیرد و نیز وجوه اضافه‌کار، تشویقی، عیدی، کارانه و حق ماموریت و به طور کلی مزایایی که به طور مستمر به کارمند پرداخت نمی‌شود، غیر از حقوق و مزایای مستمر بوده و مقررات ماده 96 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 راجع به ممنوعیت توقیف و برداشت بیش از یک چهارم یا یک سوم از حقوق و مزایا جهت استیفاء محکوم‌به شامل آن‌ها نبوده و فقط ناظر به حقوق و مزایای مستمر کارمند است؛ بنابراین محکوم‌به را می‌توان از محل موارد فوق و بدون محدودیت موضوع ماده 96 یادشده استیفاء کرد؛ اما عنوان فوق‌العاده پرداخت که علی‌الاصول به نحو مستمر به کارمند پرداخت می‌شود، مشمول ممنوعیت توقیف مذکور در ماده 96 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 است.
2- با توجه به اهمیت حقوق (اعم از مزد و مزایا و...) مستخدمان در تامین معیشت آن‌ها و ابعاد انسانی، اجتماعی و اقتصادی آن و ضرورت مصونیت حداقلی آن، ماده 96 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 به نحو اطلاق، توقیف و برداشت بیش از یک چهارم یا یک سوم حقوق و مزایای کارکنان موضوع این ماده را منع کرده است؛ بنابراین، با لحاظ حکم مقرر در تبصره ماده 537 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، در امر توقیف و برداشت از حقوق کفیل در اجرای دستور اخذ وجه‌الکفاله، رعایت ماده 96 یادشده لازم است و در هر حال امکان توقیف و برداشت بیش از یک سوم یا یک چهارم از حقوق و مزایای وی وجود ندارد.