صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/06/20
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر آستارا
موضوع
بررسی وصف تجریدی بودن چک
پرسش
الف، چکی به مبلغ دویست میلیون ریال صادر و به شخص «ب» تحویل می دهد و قبل از سر رسید، الف مبلغ پنجاه میلیون از وجه چک را به «ب» پرداخت و رسید نیز اخذ می‌نماید متعاقب آن شخص «ب» چک را به «ج» انتقال، شخص اخیر که دارنده با حسن نیت می‌باشد کل وجه چک را مطالبه می کند. الف، در مقام دفاع، شخص «ب» را به عنوان مجلوب ثالث، بدین جهت که مبلغ پنجاه میلیون ریال از وجه چک را اخذ نموده، طرف دعوا قرار می دهد، در این صورت چه تصمیمی اتخاذ خواهید نمود؟
نظر هیئت عالی
در فرض سوال بنا بر اصل غیر قابل استناد بودن ایرادات در چک های بانکی نسبت به دارنده با حسن نیت، صادر کننده باید کل وجه چک را بپردازد و در صورت طرح دعوی مجلوب ثالث، چنانچه جلب ثالث حمایتی باشد، مردود اعلام می‌گردد؛ لیکن اگر به صورت جلب ثالث استقلالی طرح شود، قابلیت استماع دارد و مجلوب با توجه به دریافت مبلغ مورد ادعای خواهان محکوم خواهد شد.
نظر اکثریت
«الف» در مقابل کل وجه چک مسئول بوده و ایشان به پرداخت کل وجه چک محکوم خواهند شد. زیرا اولاً: چک به عنوان سند تجاری دارای وصف تجریدی می‌باشد. ثانیاً: شخص «ج» محکومیت شخص «ب» را تقاضا ننموده. بنابراین؛ در خصوص دعوای جلب ثالث، قرار عدم استماع دعوا صادر می‌شود. ثالثاً: هدف قانونگذار از مقررات مربوط به چک، اعتبار قائم مقام بخشیدن برای چک بوده و در صورتی که بپذیریم وجه چک از طریق اسناد عادی قابل پرداخت نباشد در این صورت اعتبار چک مخدوش شده و زمینه تبانی را افزایش می دهد.
نظر اقلیت
چون الف، مبلغ پنجاه میلیون ریال در حق «ب»پرداخت نموده بنابراین از این جهت بری الذمه گردیده و مطابق مواد 256 و 268 قانون تجارت ایشان از این جهت دینی ندارند بنابراین الف به مبلغ یکصد و پنجاه میلیون ریال و «ب» نیز به مبلغ پنجاه میلیون ریال در حق «ج» محکوم خواهند شد.