صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1392/07/06
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر مینودشت
موضوع
مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفی پس از ادای دین
پرسش
شخص (الف) از دادگاه به طرفیت آقایان (ب) و (ج) و (د) تقاضای تقسیم ماترک مطرح می‌کند در جلسه دادگاه احدی از خواندگان با ارائه رسید و مدرک بیان می‌کند که خواهان در زمان حیات پدر مرحوممان کلیه حق و حقوق قانونی خویش را در قبال سهم‌الارث گرفته و سهم‌الارث خود را بعد از فوت مرحوم پدرمان اسقاط کرده است و اعلام داشت اعتراض ندارد حال آیا دفاع خواندگان موجه است؟
نظر هیئت عالی
ارث و توارث مطابق ماده 140 قانون مدنی از جمله اسباب تملک محسوب می‌شود که به موت حقیقی یا موت فرضی مورث تحقق پیدا می‌کند، مطابق ماده 868 قانون مدنی، مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفیٰ مستقر نمی‌شود، مگر پس از ادای دین حقوق و دیونی که به ماترک متوفیٰ تعلق دارد. بنابراین، در فرض سوال، اسقاط حقی که به وجود نیامده و محقق نگردیده است، فاقد اعتبار بوده و قابل ترتیب اثر نمی‌باشد.
نظر اتفاقی
آنچه به عنوان مبنای حق ارث تجلی و ظهور می‌یابد بعد از فوت مورث است فلذا اقدام شخص (الف) به نوعی در چارچوب اسقاط مالم‌یجب ارزش و اعتبار قانونی نخواهد داشت. مالکیت ورثه که استقرار آن منوط به ادای حقوق و دیونی است که بر ترکه دلالت دارد به محض وقوع فوت استقرار می‌یابد مضافاً این‌که مستنداً بر مواد 867 و 668 قانون مدنی دلالت بر نحوه تحقق و استقرار ارث و چگونگی استقرار مالکیت ورثه نسبت به اموال سهم‌الارث می‌باشد.