تاریخ نظریه: 1396/11/25
شماره نظریه: 7/96/2900
شماره پرونده: 96-88-1986 ح
استعلام:
چنانچه در پرونده حقوقی با موضوع خواسته مطالبه وجه خوانده مدعی پرداخت وجه مورد ادعای خواهان از طریق تسلیم کردن یک فقره چک مربوط به شخص ثالث گردد که خواهان نیز به این امر اذعان نماید لکن با ارئه رونوشت چک و گواهینامه عدم پرداخت بانک محال علیه مدعی عدم پرداخت وجه آن چک از ناحیه صادرکننده آن شخص ثالث گردد سوال: تسلیم و یا صدور چک به جای ثمن معامله موجب برائت زمه خریدار خوانده پرونده می‌باشد یا خیر؟ و به عبارت بهتر آیا خواهان باید صرفا با استناد آن چک گواهی عدم پرداخت علیه صادرکننده طرح دعوی نماید یا امکان طرح دعوی علیه خریدار خوانده نیز وجود دارد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض مطروحه که خریدار بابت ثمن معامله، چک شخص ثالثی را در اختیار فروشنده قرارداده که در سر رسید به علت فقدان موجودی، گواهی عدم پرداخت صادر شده است، فروشنده حق مراجعه به خریدار جهت دریافت ثمن معامله را دارد زیرا چک صرفاً وسیله پرداخت و به منزله وجه نقدی است که به محض مطالبه، قابل وصول باشد و عرفاً قبول چک شخص ثالث مبتنی بر فرض وصول شدن وجه آن می‌باشد و جنبه تبدیل تعهد یا انتقال طلب ندارد مگر اینکه برای دادگاه توافق طرفین بر تبدیل تعهد طبق ماده 292 قانون مدنی با رسیدگی قضائی احراز شود.