تاریخ نظریه: 1399/07/13
شماره نظریه: 7/99/799
شماره پرونده: 99-168-799 ک
استعلام:
مطابق بند «پ» ماده 455 قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه تجدیدنظر چنانچه رای تجدیدنظر خواسته را مخالف قانون تشخیص دهد با استدلال و ذکر مبانی و مستند قانونی آن را نقض و در ماهیت انشاء رای می‌کند. و مطابق ماده 456 قانون مذکور هر گاه از رای صادره درخواست تجدیدنظر شود و از متهم تامین اخذ نشده باشد یا قرار تامین با جرم و ضرر و زیان مدعی خصوصی متناسب نباشد دادگاه تجدیدنظر استان در صورت اقتضاء راسا یا به درخواست دادستان شاکی یا مدعی و یا متهم تامین متناسب اخذ می‌کند و این تصمیم قطعی است و همچنین مطابق قسمت اخیر ماده 251 قانون مورد اشاره... با مختومه شدن پرونده به هر کیفیت قرار تامین و نظارت قضایی لغو می‌شود.
سوال: در پرونده‌ای که در دادگاه تجدیدنظر مطرح شده متهم در دادگاه بدوی از اتهام انتسابی تبرئه شده و طبیعتا تامین ماخوذه مرتفع می‌گردد و با شکایت شاکی پرونده نزد دادگاه تجدیدنظر مطرح و دادگاه اخیر نظر بر نقض دادنامه و محکومیت دارد آیا در این فرض دادگاه تجدیدنظر می‌تواند پرونده را جهت تفهیم اتهام و اخذ آخرین دفاع و اخذ تامین نزد دادگاه بدوی ارسال و با وصول آن بدون تعیین وقت مبادرت به نقض دادگاه بدوی و محکومیت متهم نماید یا اینکه لزوما دادگاه تجدیدنظر خود راسا می‌بایست با تعیین وقت چنین اقداماتی را انجام دهد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستفاد از بند «الف» ماده 450 و مواد 454 و 456 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 این است که دادگاه تجدیدنظر استان می‌تواند از دادسرای صادرکننده کیفرخواست یا دادگاه صادرکننده رأی تجدید نظرخواسته، تکمیل تحقیقات و از جمله تفهیم اتهام به متهم و اخذ تأمین کیفری را تقاضا کند. اما چنانچه دادگاه تجدید نظر استان نظر بر محکومیت متهم (که در مرحله بدوی تبرئه شده است) داشته باشد، چون انجام دادرسی در معنای اخص، قابل تفویض نیست، دادگاه تجدید نظر باید جلسه رسیدگی تشکیل و به نحو ترافعی رسیدگی و اقدام به صدور رأی کند.