صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/07/10
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
مسئولیت شریک در قتل در خصوص پرداخت فاضل دیه، جایی که احد از متهمین پدر مقتول است.
پرسش
شخص «الف» با مشارکت شخص «ب» مرتکب قتل عمدی فرزند خویش می‌گردد حال اولاً: در حالتی که اولیاء دم مقتول، خواهان قصاص نفس شخص «ب» باشند مسئول و نحوه پرداخت فاضل دیه در صورت گذشت یا عدم گذشت اولیاء دم نسبت به شخص «الف» چگونه است؟ ثانیاً مرجع قضایی ذی صلاح برای رسیدگی به بزه ارتکابی توسط متهمین، در فرض اعلام گذشت اولیاء دم، نسبت به هر دو نفر از متهمین چه مرجعی است؟ دادگاه کیفری یک یا دو؟
نظر هیئت عالی
در موضوع سوال با توجه به این که مجازات پدر در شرکت قتل قصاص نمی‌باشد، بنابراین تکلیف پرداخت فاضل دیه جهت قصاص شریک دیگر بر عهده اولیاء دم متقاضی قصاص است و پدر تکلیف به پرداخت یک دوم دیه به اولیاء دم را خواهد داشت و چون مبنای صلاحیت نوع اتهام است دادگاه کیفری یک صالح به رسیدگی می‌باشد.
نظر اکثریت
در خصوص فرض سوال که شخص «الف» با مشارکت شخص «ب» مرتکب قتل عمد فرزند خویش می‌گردد از آنجا که وفق ماده 301 قانون مجازات اسلامی پدر قصاص نمی شود چنانچه اولیا دم مقتول، خواهان قصاص نفس شخص «ب» باشند در صورت گذشت اولیاء دم نسبت به شخص «الف» وفق تبصره ماده 373 قانون مجازات اسلامی مصوب 92، می باید فاضل دیه (نصف دیه کامل مرد مسلمان) را خود، قبل از قصاص به شخص «ب» پرداخت و سپس وی را قصاص کنند و چنانچه اولیا دم نسبت به شخص «الف» اعلام گذشت ننموده باشند حسب ماده 373 قانون مرقوم شخص «الف» باید سهم خویش از دیه جنایت را به شریک در جرم بپردازد به عبارتی مشارالیه باید نصف دیه کامل را به شخص «ب» پرداخت نماید.
در فرض سوال اعم از اینکه اولیاء دم نسبت به هر دو نفر گذشت کرده باشند یا خیر؛ به لحاظ اینکه عنوان اتهامی بزه قتل عمدی است که در زمره جرایم موضوع ماده 302 قانون آئین دادرسی کیفری می‌باشد لهذا اعم از اینکه اولیاء دم نسبت به هر دو متهم اعلام گذشت نموده باشند یا یکی از آنها، دادگاه کیفری یک صالح به رسیدگی است چون که مبنای صلاحیت دراینجا نوع اتهام است نه میزان مجازات و نظریه مشورتی شماره 2799/94/7- 94/10/13 نیز موید این نظر است.
نظر اقلیت
در فرض اول سوال اعم از اینکه اولیاء دم نسبت به شخص «الف» اعلام گذشت نموده باشند یا خیر؛ فاضل دیه را شخص «الف» باید در حق شخص «ب» پرداخت نماید.