تاریخ نظریه: 1395/04/14
شماره نظریه: 7/95/885
شماره پرونده: 59-861/1-744
استعلام:
2- نظر به اینکه بر اساس ماده 306 قانون آئین دادرسی کیفری که مقرر میدارد به جرایم منافی عفت به طور مستقیم در دادگاه صالح رسیدگی میشود منظور از به طور مستقیم چه میباشد آیا شاکی باید مستقیم در دادگاه صالح رسیدگی میشود منظور از به طور مستقیم چه میباشد آیا شاکی باید مستقیم به دادگاه صالح مراجعه نماید یا شکایت شاکی در دادسرا ثبت و با دستور دادستان و یا با قرار عدم صلاحیت به دادگاه ارسال میگردد و به طور کلی نقش دادستان که مقام تعقیب میباشد در کشف جرائم منافی عفت چیست.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
2- با توجه به تصریح قسمت اخیر ماده 341 قانون آیین دادرسی کیفری 1392، در کلیه مواردی که پرونده به طور مستقیم در دادگاه مطرح میشود، از جمله جرایم منافی عفت که وفق ماده 306 قانون مذکور......به طور مستقیم در دادگاه صالح رسیدگی میشود، انجام تحقیقات مقدماتی توسط دادگاه باید طبق مقررات مربوطه صورت گیرد و قضات دادسرا (اعم از دادستان و بازپرس) به هیچ-وجه مجاز به تحقیق و تعقیب در اینگونه جرایم نیستند؛ به عبارت دیگر منظور از عبارت به طور مستقیم در دادگاه در ماده 306 قانون مورد بحث، این است که تحقیقات مقدماتی این دسته از جرایم به وسیله دادگاه انجام میشود. بنابراین شاکی میتواند شکایت خود را مستقیما در دادگاه مطرح نماید و در صورت تعدد شعب دادگاه مطابق ماده 338 قانون مذکور، شکایت خود را به رییس حوزه قضایی جهت ارجاع به دادگاه تقدیم کند و چنانچه شکایت ابتداءاً نزد ضابطان یا در دادسرا مطرح شود، این مراجع باید بدون انجام هرگونه اقدام تعقیبی و تحقیقی، بلافاصله آن را با دستور اداری به دادگاه صالح ارسال نماید؛ زیرا طبق مواد 37 و 69 قانون مورد بحث، ضابطان دادگستری و دادستان مکلفند شکایت کتبی یا شفاهی را همه وقت قبول کنند. با توجه به مراتب فوق و اصل ممنوعیت تعقیب و تحقیق در جرایم منافی عفت وفق تصریح ماده 102 قانون مذکور، دادستان در کشف جرایم منافی عفت وظیفهای ندارد. معالوصف، در موارد مذکور در ماده اخیرالذکر، در صورتی که ضرورتی به انجام اقدامات فوری در خصوص جرایم موضوع این ماده باشد
و دادگاه، فاقد قاضی کشیک باشد، در این صورت دادستان اقدامات لازم را برای جلوگیری از امحای آثار جرم و مخفی شدن متهم رأسا یا توسط ضابطان انجام میدهد و مراتب را به دادگاه صالح اعلام میکند. ضمنا حسب تصریح ذیل ماده 22 قانون آیین دادرسی کیفری 1392،
دادسرای عمومی و انقلاب در هر حوزه قضایی و در معیت دادگاههای آن حوزه تشکیل میشود، لذا صدور قرار عدم صلاحیت توسط دادسرا به شایستگی دادگاهی که در معیت آن، انجام وظیفه می-نماید و برعکس، وجاهت ندارد.