تاریخ نظریه: 1401/11/02
شماره نظریه: 7/1401/877
شماره پرونده: 1401-88-877 ح
استعلام:
در خصوص بند ثانیاً نظریه مشورتی شماره 7/1400/1522 مورخ 1401/2/1 آن اداره کل، فرض دیگری که مطرح می‌شود آن است که دارنده چک پس از پنج سال از تاریخ مندرج در چک به بانک مراجعه و گواهی عدم پرداخت اخذ کند؛ اما دو سال پس از اخذ گواهی عدم پرداخت طرح دعوا کند؛ آیا این فرآیند که اخذ گواهی یادشده داخل در مهلت پنج ساله بوده؛ اما طرح دعوا بیش از پنج سال به طول انجامیده است، چک را از وصف تجاری خارج می‌‌کند یا از آنجا که ظرف پنج سال از تاریخ دریافت گواهی عدم پرداخت طرح دعوا شده است، وفق ماده 318 قانون تجارت مصوب 1311 چک همچنان وصف تجاری خود را حفظ کرده است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال که دارنده چک پس از پنج سال از تاریخ مندرج در چک به بانک مراجعه و گواهی عدم پرداخت اخذ و دو سال بعد طرح دعوا کرده است، از آنجا که وفق ماده 318 قانون تجارت مصوب 1311 و رأی وحدت رویه شماره 623 مورخ 1345/4/20 هیأت عمومی دیوان عالی کشور «مرور زمان دعاوی راجع به برات و چک و فته طلب که از طرف تجار یا برای امور تجاری صادر شده است طبق ماده 318 قانون تجارت پنج سال از تاریخ اعتراضنامه و در صورت عدم اعتراض از تاریخ انقضاء مهلت اعتراض یا آخرین تعقیب قضایی در محاکم است و پس از انقضاء این مدت دعاوی مذکور در محاکم مسموع نخواهد بود»؛ دعوای مذکور از شمول مقررات اسناد تجاری خارج بوده و دارنده به حکم ماده 319 این قانون می‌تواند به طرفیت شخصی که به ضرر او استفاده بلاجهت کرده است، اقامه دعوا کند.