تاریخ نظریه: 1402/06/21
شماره نظریه: 7/1402/403
شماره پرونده: 1402-68-403ح
استعلام:
نظر به اینکه در قراردادهای بیمه‌ای صرفاً جبران اصل خسارت مورد تعهد بیمه‌گر قرار می‌گیرد، آیا صدور حکم به محکومیت شرکت بیمه به پرداخت خسارت دادرسی؛ از جمله هزینه دادرسی، حق‌الوکاله وکیل و هزینه کارشناسی، توجیه قانونی دارد و یا آنکه مسبب حادثه مسئول پرداخت این خسارات است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، از بندهای «الف» و «ب» ماده 4 و ماده 50 قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395 که مبتنی بر اصول دادرسی نیز می‌باشد، چنین مستفاد است که اگر زیان‌دیده بخواهد حسب مورد علیه بیمه‌گر یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی طرح دعوا کند، لزوماً باید مسبب حادثه را نیز طرف دعوا قرار دهد؛ اما عکس قضیه صادق نیست؛ یعنی اگر زیان‌دیده بخواهد علیه مسبب حادثه طرح دعوا کند، طرف دعوا قرار دادن بیمه‌گر یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی (حسب مورد) لازم نیست؛ بنابراین دعوایی که به تنهایی علیه بیمه‌گر یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی (بدون طرف قرار دادن مسبب حادثه) طرح شده باشد، به استناد بندهای «الف» و «ب» ماده 4 یاد شده قابلیت استماع ندارد؛ اما دعوایی که به تنهایی علیه مسبب حادثه طرح شده، با توجه به ماده 50 این قانون قابلیت استماع دارد؛ اما حسب مورد، بیمه‌گر یا صندوق یادشده باید به عنوان مطلع دعوت شوند.
ثانیاً، چنانچه با رعایت ترتیبات فوق و مقررات قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395، دعوا به طرفیت بیمه‌گر مطرح شود، محکومیت بیمه‌گر به پرداخت خسارات دادرسی تابع عمومات و مواد 519 به بعد قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 است.