صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1383/09/27
برگزار شده توسط: استان خراسان شمالی/ شهر بجنورد
موضوع
تجدیدنظرخواهی از رأی غیابی
پرسش
در صورتی که از رأی غیابی دادگاه بدوی تجدیدنظر خواهی شده و پس از رسیدگی در دادگاه تجدیدنظر استان رأی قطعی صادر شود و سپس محکوم علیه غیابی تقاضای واخواهی کند کدام دادگاه صالح به رسیدگی است؟ آیا دادگاه بدوی در مقام رسیدگی به واخواهی میتواند رسیدگی کرده و رأی خود را که مورد تأیید دادگاه تجدیدنظر قرار گرفته فسخ و رأی دیگری صادر نماید. توضیح اینکه موضوع حقوقی بوده از جهتی به نفع خواهان و از جهتی به ضرر وی است.
نظر هیئت عالی
اولاً رأی دادگاه نسبت به خواهان همیشه حضوری است و در فرض سوال خواهان نسبت به آن قسمت از رأی دادگاه که به ضرر او صادر شده تقاضای تجدیدنظر کرده است. پس خواهان (محکومٌ له) از رأی غیابی تقاضای تجدیدنظر نکرده بلکه از رأی حضوری به ضرر خودش تقاضای تجدیدنظر کرده و تجدیدنظرخواهی او در دادگاه تجدیدنظر رد شده و رأی صادره در این قسمت قطعی است. در خصوص رأی دادگاه بدوی نسبت به محکومٌ علیه غیابی، طبق ماده 305 قانون
آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی محکوم علیه غیابی حق دارد به حکم غیابی اعتراض کند و دادخواست واخواهی در دادگاه صادرکننده حکم غیابی قابل رسیدگی است. ماده 356 قانون مزبور در موردی است که دعوای خواهان در دادگاه بدوی مردود اعلام شده و خواهان تقاضای تجدیدنظر کرده و دادگاه تجدیدنظر خوانده را غیاباً
محکوم کرده است. در این مورد صادرکننده رأی غیابی دادگاه تجدیدنظر است و مرجع رسیدگی واخواهی نیز دادگاه تجدیدنظر است. چنانچه معتقد باشیم در فرض سوال رأی قطعی شده و محکومٌ علیه غیابی در صورتیکه تقاضای واخواهی کند باید در دادگاه تجدیدنظر رسیدگی به عمل آید، خوانده دعوا را از یک مرحله دادرسی محروم کرده ایم و
این امر خلاف حقوق محکوم علیه غیابی است و جایز نیست.
نظر اتفاقی
رأی دادگاه تجدیدنظر در این مورد مشابه موردی است که به وسیله دادگاه تجدیدنظر محکومیت خوانده (تجدیدنظرخوانده) به صورت غیابی انشا شود و با توجه به مواد 356 و 364 قانون آیین دادرسی مدنی باید در دادگاه تجدیدنظر به واخواهی رسیدگی شود و دادگاه بدوی دیگر صلاحیت رسیدگی ندارد.