نیابت مستقیم دادگاه تجدید نظر به دادگاه بدوی

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1379/11/16
برگزار شده توسط: استان آذربایجان شرقی/ شهر مراغه

موضوع

نیابت مستقیم دادگاه تجدید نظر به دادگاه بدوی

پرسش

در نیابت های قضایی که از دادگاه های تجدید نظر استان به شعبه صادرکننده رأی بدون درخواست از ریاست دادگستری به طور مستقیم ارجاع میشود آیا محول نمودن آنها به شعبه، آن هم به طور مستقیم از دادگاه تجدید نظر استان وجاهت قانونی دارد یا خیر و اصولاً باید اجرا شود یا به لحاظ نداشتن وجاهت قانونی باید به دادگاه تجدید نظر اعاده شود؟

نظر هیئت عالی

این کمیسیون به لحاظ عدم اتفاق نظر در دو گروه اکثریت و اقلیت نظرات خود رااعلام کرد.
نظر اکثریت: دادگاه بدوی پس از صدور حکم، فارغ از رسیدگی است و انجام درخواست دادگاه تجدیدنظر به عنوان نیابت از آن دادگاه محسوب و الزامی است. اعاده پرونده و استنکاف از اجرای نیابت موردی ندارد. بدیهی است در صورتی که دادگاه بدوی به لحاظ رعایت تشریفات اداری ارجاع پرونده را ضروری بداند میتواند از رئیس کل بخواهد که به وی ارجاع کند.
نظر اقلیت: نیابت دادن به دادگاه محل به استناد ماده 254 قانون آیین دادرسی کیفری و ماده 290 قانون آیین دادرسی مدنی به این معنا نیست که در شرایط وجود شعب متعدد از یک دادگاه، مرجع معطی نیابت بتواند رأساً و به دلخواه، شعبه مشخصی را انتخاب کند بلکه به این معناست که انجام نیابت از رئیس شعبه آن دادگاه خواسته شود تا در شعبه خود یا حسب ارجاع در یکی از شعب آن دادگاه به انجام آن مبادرت شود. در مواردی که انجام مواردی از شعبه تجدید نظر به شعبه صادرکننده رأی محول میشود این اقدام نیابت قضایی محسوب نمیشود تا ارجاع رئیس شعب مرجع بدوی را اقتضا کند و با توجه به اشراف دادگاه عالی مربوط به دادگاه صادرکننده رأی، انجام موارد خواسته از شعبه صادرکننده رأی بدوی از نظر قانون باید صورت گیرد.

نظر اکثریت

اینگونه نیابت ها بهتر است به لحاظ اشراف شعبه صادرکننده رأی بدوی، به شعبه صادرکننده رأی بدوی ارجاع شود ولی پرونده قبلاً باید به نظر ریاست دادگستری رسیده و ایشان انجام نیابت را به شعبه مربوط ارجاع کند، ارجاع مستقل از سوی دادگاه تجدید نظر استان، فاقد وجاهت قانونی است.

نظر اقلیت

چنین نیابت هایی وجاهت قانونی ندارد و باید به دادگاه تجدید نظر استان اعاده شود.