صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/10/10
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
تکلیف شعبه بدوی با توجه به ارائه دادخواست در مهلت مقرر و تاخیر در ارجاعات سیستمی
پرسش
در صورتی که دادخواست جلب ثالث و دادخواست دعوی تقابل در مهلت مقرر قانونی تقدیم شود؛ اما با توجه به سیستمی بودن ارجاعات با تاخیر و پس از صدور رای به شعبه ارجاع شود، تکلیف شعبه بدوی در رسیدگی چگونه است؟
نظر هیات عالی
در صورت صدور رای در دعوای اصلی امکان عدول از آن وجود ندارد، چنانچه دعوای طاری اعم از دعوای تقابل یا جلب ثالث با دعوای اصلی دارای ارتباط کامل باشد، به‌نحوی‌که تصمیم در یکی در دیگری موثر باشد؛ مانند اینکه دعوای اصلی الزام به تنظیم سند رسمی انتقال نسبت به موضوع معامله موضوع مبایعه‌نامه خاصی باشد و دعوای طاری تقابل اعلام بطلان همان معامله؛ نظر به اینکه بایستی تا تعیین تکلیف دعوایی که نسبت به آن رای بدوی صادر شده در جهت جلوگیری از صدور رای معارض تامل گردد؛ لذا نسبت به دعوای طاری قرار توقف رسیدگی تا تعیین تکلیف پرونده اصلی صادر خواهد شد.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه موضوع سوال در قانون و همچنین کتب حقوقی پیش‌بینی نشده؛ منتها از جمله موضوعاتی است که با توجه به ارجاع سیستمی به وجود آمده برای حل آن می‌بایست به رویه قضایی تکیه کرد. با توجه به اینکه در خصوص دعوی اصلی رای صادر شده و رای نیز قابل عدول نیست باید به دعوی طاری به صورت جداگانه رسیدگی نمود و در صورتی که دو دعوا با یکدیگر ارتباط کامل داشته باشند؛ در دعوی طاری قرار توقف رسیدگی تا قطعی شدن رای دعوی اصلی صادر نمود، زیرا در فرض سوال تقدیم دادخواست جلب ثالث ظرف مهلت قانونی پیش‌بینی شده در ماده 135 قانون آیین دادرسی مدنی 1379 و دعوی تقابل نیز تحت شرایط ماده 141 همان قانون طرح گردیده است؛ درنتیجه با توجه به صدور رای دعوی اصلی و فراهم بودن شرایط قانونی دعوی طاری می‌بایست به صورت دعوی مستقل رسیدگی شود.
نظر اقلیت
در دعوی جلب ثالث طبق مواد 135 به بعد قانون آیین دادرسی مدنی می‌بایست تفکیک قائل شد:
1. دادخواست جلب ثالث به جهت تقویت موضع جلب ثالث که مسلماً این مورد پیرو دادخواست دعوی اصلی می‌باشد.
2. دادخواست جلب ثالث به منظور محکومیت مجلوب ثالث
در مورد اول می‌بایست در صورت تجدیدنظرخواهی از دادنامه صادره در مورد دعوی اصلی به دادگاه تجدیدنظر ارسال گردد و در مورد دوم می‌بایست مستقلاً بررسی و اظهارنظر توسط دادگاه بدوی صورت پذیرد. در مورد دعوی تقابل با توجه به اینکه در صورت وجود شرایط تقابل طبق ماده 141 قانون آیین دادرسی مدنی رسیدگی توامان ضرورت دارد در صورت تجدیدنظرخواهی می‌بایست به دادگاه تجدیدنظر ارسال گردد و در صورت عدم تجدیدنظرخواهی در دادگاه بدوی به صورت دعوی مستقل رسیدگی می‌شود.