تاریخ نظریه: 1396/10/17
شماره نظریه: 7/96/2461
شماره پرونده: 96-186/1-1848 ک
استعلام:
اگر فرد الف محکوم به پرداخت دیه در حق فرد ب شود بر اساس قانون بعد از انقضای مواعد مندرج در ماده 488 قانون مجازات اسلامی مصوب 92د حسب مورد فرد الف مکلف به پرداخت دیه میباشد حال اگر فرد الف به تکلیف خود عمل ننموده و نسبت به پرداخت دیه هیچ اقدامی ننماید و فرد ب هم پیگیری نکند و به نوعی بخواهد که از حقی که برای وی ایجاد شده سوء استفاده نماید و آن قدر در مطالبه دیه درنگ نموده که ارزش ریالی دیه فزونی پیدا نماید آیا راهکاری در جهت مقابله با این سوء استفاده وجود دارد یا خیر و یا اینکه می توان گفت چون محکوم علیه به تکلیف خود مبنی بر پرداخت دیه بعد از انقضای مواعد قانونی عمل نموده و وی می توانسته با ایداع ارزش ریالی دیه در صندوق دادگستری مانع ورود ضرر بیشتر شود لذا موضوع مشمول شوء استفاده از حق توسط محکوم له نبوده بلکه مشمول قاعده اقدام می‌شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با لحاظ مواد 488 و 490 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، پرداخت دیه همواره بر اساس قیمت روز است. بنابراین، با فرض محکومیت فرد الف به پرداخت دیه در حق فرد ب، الف موظف به پرداخت دیه (محکوم‌به) در مهلت‌های قانونی به الف است و عدم اقدام فرد الف مبنی بر تقاضای اجرای حکم و وصول محکوم‌به، تکلیف ب در پرداخت دیه به قیمت روز پرداخت را منتفی نمی‌نماید و در فرض سوال، محکوم‌علیه می‌تواند دیه را به نرخ روز به حساب سپرده دادگستری واریز و رسید آن را به اجرای احکام تحویل دهد و اجرای احکام برابر ملاک ذیل ماده 534 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 مراتب را به محکوم‌له اعلام کند.