امکان رسیدگی مجدد در قرار صادره منع تعقیب

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/05/24
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر ساری

موضوع

امکان رسیدگی مجدد در قرار صادره منع تعقیب

پرسش

چنانچه پرونده ای که بازپرس صلاحیت رسیدگی نداشته منتهی به صدور قرار منع تعقیب قطعی شود و سپس شاکی مجددا در دادگاه صالح اقدام به طرح شکایت نماید. آیا پرونده جدید قابلیت رسیدگی مجدد دارد؟

نظر هیئت عالی

با توجه به اعتبار امر مختوم موضوع در فرض سوال تا بقاء قرار منع پیگرد امکان رسیدگی مجدد وجود ندارد. نتیجتاً نظریه اکثریت صحیح اعلام می‌شود.

نظر اکثریت

با توجه به اینکه در خصوص موضوع شکایت شاکی، رسیدگی انجام و پرونده منتهی به صدور رای شده است و این رای به مرحله قطعیت رسیده است، لذا موضوع شکایت جدید شاکی قابلیت رسیدگی مجدد ندارد و مشمول قاعده اعتبار امر مختوم است و به استناد بند چ ماده 13 قانون آیین دادرسی کیفری از موارد صدور قرار موقوفی تعقیب است. حتی اگر مقام قضایی صادرکننده رای اول فاقد صلاحیت بوده باشد و تا زمانی که به موجب حکم قانونی، رای صادره در پرونده اول نقض نشده و پرونده به دادگاه صالح ارسال نشده است، اقدام دیگری متصور نیست. همانطور که قانونگذار در بند پ ماده 450 و مورد 3 از بند ب ماده 469 قانون آیین دادرسی کیفری این اختیار را برای دادگاه تجدیدنظر و دیوان عالی کشور در پرونده ای که با اعتراض طرفین به رای مرجع قضایی به آن مرجع ارسال شده باشد، متصور دانسته است. از طرفی قانونگذار در ماده 118 قانون آیین دادرسی کیفری در فرضی که محل وقوع جرم معلوم نباشد و جرم در محل ماموریت بازپرس کشف شده باشد، بازپرس را مکلف به رسیدگی و در صورت عدم تشخیص محل وقوع جرم مکلف به اظهار عقیده دانسته است، حتی اگر صالح به رسیدگی نباشد. بنابراین رای نخستین صادره معتبر بوده و موضوع شکایت جدید قابلیت رسیدگی مجدد ندارد.

نظر اقلیت

با توجه به اینکه موضوع صلاحیت امری شکلی است و قواعد شکلی بر قواعد ماهوی ارجحیت دارد و از طرفی در پرونده نخستین مقام قضایی رسیدگی کننده به پرونده صلاحیت نداشته است، لذا اقدام ایشان در حکم عدم رسیدگی است و شکایت جدید که در مرجع صالح مطرح شده است قابلیت رسیدگی مجدد دارد و مشمول قاعده اعتبار امر مختوم نیست.