صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/05/23
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر لنگرود
موضوع
دیه جراحات ناشی از اقدامات درمانی و عمل جراحی مجنی علیه
پرسش
چنانچه در بزه ایراد ضرب و جرح عمدی درمان شخصی مجنی علیه اقداماتی توسط پزشک معالج صورت گیرد که موجبات جراحات دیگری گردد مثلاً جهت انجام عمل جراحی و اقدامات پزشکی ارش تعیین شود آیا شاکی مسئول پرداخت ارش مذکور می‌باشد یا خیر ؟
و آیا دادگاه می بایست در قالب ارش حکم به پرداخت دیات مذکور نماید یا خیر ؟
نظر هیئت عالی
دیه یا ارش آنچه که مستقیماً بر اثر وارد شدن صدمه، اعم از ضرب یا جرح در مجنی علیه به وجود می آید، قابل مطالبه است.
بنابراین، چنانچه به منظور عمل جراحی، جراحاتی به مجنی علیه وارد شود، از شمول محکومیت مقصر به پرداخت دیه مقدر یا غیر مقدر(ارش) خارج است؛ مگر این که در اثر عمل جراحی لزوماً آسیب هایی به مصدوم برسد که باعث نقص زیبایی شود و یا اشکالات دیگری را ایجاد نماید و به هرحال، با عنایت به ماده 492 قانون مجازات اسلامی 1394، معیار در ضمان دیه، استناد نتیجه حاصله به رفتار مرتکب است که تشخیص و احراز آن به عهده مراجع قضایی است.
نظر اکثریت
با عنایت به مفاد ماده 492 قانون مجازات اسلامی اگر نتیجه حاصل مستند به رفتار مرتکب باشد جانی ضامن است چه جراحات به صورت مستقیم نتیجه فعل جانی باشد و یا به سبب رفتار او بوده باشد. همچنین با عنایت به رویه غالب قضایی محاکم که به ارش های تعیین شده در خصوص جراحات حاصل از اقدامات درمانی حکم می دهند و نیز با توجه به قواعد فقهی مشهور از جمله قاعده لاضرر به لحاظ به اینکه شخص جانی موجبات ضرر را فراهم نموده است لذا مسئول پرداخت دیه کلیه جراحات می‌باشد.
نظر اقلیت
جانی صرفاً زمانی ضامن است که سبب بلاواسطه در ایراد جراحات باشد و زمانی که جانی اساساً به صورت مستقیم موجب ایراد جنایت نگردیده لذا ضامن نیست و مسئولیت اقدامات درمانی انجام شده توسط پزشک متوجه جانی نیست.