صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/10/25
برگزار شده توسط: استان تهران/ شهر تهران
موضوع
بررسی وضعیت خروج مولی‌علیه غایب از کشور
پرسش
آیا اجازه امین موقت منصوب وفق ماده 1187 قانون مدنی جهت خروج مولی‌علیه غایب از کشور کفایت می‌کند؟
نظر هیئت عالی
با توجه به مواد 1015 و 1187 قانون مدنی و 119 قانون امور حسبی، امین موقت همانند ولی و قیم می‌تواند بدون اخذ مجوز از دادگاه نسبت به درخواست و دریافت گذرنامه برای خروج مولی‌علیه از کشور اقدام کند؛ با این وصف نظریه اقلیت مورد تأیید است.
نظر اکثریت
در ماده 18 قانون گذرنامه تصریح شده برای کسانی که تحت ولایت یا قیمومت هستند با اجازه کتبی ولی یا قیم آنها گذرنامه صادر می‌گردد لیکن در خصوص اینکه آیا امین موقت در این خصوص واجد صلاحیت است یا خیر، صراحتی در قانون گذرنامه وجود ندارد. با توجه به عدم تصریح به اختیار امین موقت، با لحاظ ماده 42 قانون حمایت خانواده، امین موقت باید جهت خروج مولی‌علیه از کشور، نسبت به اخذ مجوز از دادگاه اقدام نماید.
نظر اقلیت
از فحوای قانون مدنی و امور حسبی این‌گونه برداشت می‌شود که اختیارات امین موقت بیش از اختیارات قیم یا امین اموال است؛ به نحو‌ی‌که حتی تکلیفی برای امین موقت جهت ارائه گزارش سالانه پیش‌بینی نشده است. همین گستردگی اختیارات باعث شده که قانون‌گذار در ماده 1187 قانون مدنی علاوه بر وظیفه تصدی و اداره اموال مولی‌علیه، سایر امور راجع به او را نیز بر عهده امین موقت بگذارد. با این توصیف؛ امین موقت همانند ولی و قیم می‌تواند بدون کسب مجوز از دادگاه نسبت به اخذ گذرنامه برای مولی‌علیه اقدام نماید. البته این اختیار نیز منوط به این است که رضایت مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری به او واگذار شده، اخذ شده باشد. بدیهی است اگر چنین اجازه‌ای کسب نشده باشد، موضوع مشمول ماده 42 قانون حمایت خانواده خواهد بود. با این توصیف اگر رضایت مادر یا دارنده حق حضانت اخذ شده باشد، نیازی به کسب مجوز از دادگاه یا حتی دادستان نیست.
نظر ابرازی
با توجه به اینکه دامنه وظایف امین موقت، امور غیرمالی را هم شامل می‌شود لذا امین موقت می‌تواند با کسب اجازه از دادستان نسبت به اخذ گذرنامه اقدام نماید و نیازی به اخذ حکم از دادگاه نیست.