تاریخ نظریه: 1396/05/04
شماره نظریه: 7/96/1029
شماره پرونده: 721-1/186-96
استعلام:
در خصوص ماده 401 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 که مجازات جنبه عمومی بزه ایراد ضرب و جرح عمدی با شرایط مندرج در این ماده را به ماده 614 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب 1375 ارجاع داده است و در متن ماده 614 قید شده است هر کس عمداً به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد..الخ که به نظر می‌رسد مراد قانونگذار فقط در خصوص شکستگی ها و نقصان یا از کار افتادن عضو یا اعضا یا مرض دائمی و یا زوال حواس و منافع باشد و مواردی چون مامومه، دامغه، و هاشمه یا منقله و یا کبودی و حتی تورم و تغییر رنگ پوست و.. در صورتی که آلت جرح اسلحه یا چاقو و امثال آن باشد مشمول ماده 614 شده و دارای مجازات است و در غیر این صورت که آلت جرح اسلحه و چاقو و امثال آن نباشد مواردی چون مامومه، دامغه، و هاشمه یا منقله و یا کبودی و حتی تورم و تغییر رنگ پوست و.. فاقد مجازات از لحاظ جنبه عمومی جرم می‌باشد و این در حالی است که تعدادی از شعب کیفری در همه موارد ایراد ضرب و جرح عمدی حکم بر محکومیت ضارب به جنبه عمومی جرم نیز صادر می کنند مع الوصف بفرمایید آیا ضرب و جرح در هر صورت مشمول جنبه عمومی نیز می‌شود یا اینکه باید از مصادیق ماده 614 و تبصره آن باشد تا بشود ضارب را از باب جنبه عمومی نیز محکوم کرد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
تعزیر مقرر در ماده 401 قانون مجازات اسلامی سال 1392 و ارجاع آن طبق ماده 447 همان قانون به ماده 614 قانون مجازات اسلامی 1375، فقط شامل مواردی است که ضرب و جرح عمدی منجر به آثار مندرج در این ماده که مشتمل بر « نقصان یا شکستن یا از کارافتادن عضوی از اعضاء یا مرض دائمی یا فقدان یا نقص یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی علیه گردد»، است و یا مشمول تبصره آن باشد. بنابراین، صدمه ای که صرفا موجب تغییر رنگ پوست یا تورم شود، بدون آنکه آثار فوق را داشته باشد، مشمول تعزیر مقرر در ماده 614 قانون مجازات اسلامی 1375 نیست و به طور کلی با تصویب قانون مجازات اسلامی 1392، جنایات عمدی غیرقابل قصاص در صورتی قابل تعزیر است که از مصادیق ماده 614 فوق الذکر و تبصره آن باشد.