صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/08/05
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
عدم لزوم متابعت دادسرا از دادگاه بعد از صدور کیفرخواست پیرامون تحقیق از دیگری
پرسش
در پرونده‌ای که موضوع آن ارتکاب جرمی توسط یک نفر می‌باشد، در خصوص اتهام شخص الف کیفرخواست شده است. شخص الف در دادگاه ادعا نموده جرم توسط شخص ب انجام شده است و دادگاه پرونده را برای تفهیم اتهام به شخص ب و طی تشریفات قانونی و صدور قرار نهایی و کیفرخواست به دادسرا برگردانده است. دادسرا با چه تکلیفی مواجه است، آیا باید قرار نهایی و کیفرخواست صادر شود یا پرونده پس از تفهیم اتهام به دادگاه ارسال می‌شود؟
نظر هیات عالی
در فرض پرسش دادسرا با لحاظ مواد 22 و 64 قانون آیین دادرسی کیفری مطابق قانون به تکلیف خود که انجام تحقیقات مقدماتی مطابق قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 است مبادرت می‌ورزد و چنانچه پرونده تکمیل و معدّ صدور قرار نهایی باشد، مطابق نظر خود قرار نهایی اعم از جلب به دادرسی، منع تعقیب و... را صادر می‌کند و موجب قانونی جهت الزام دادسرا بر متابعت از تفسیر دادگاه در اظهارنظر نهایی وجود ندارد.
نظر اکثریت
در فرض سوال دادگاه پرونده را جهت تفهیم اتهام و صدور قرار تامین و طی تشریفات قانونی به دادسرا اعاده نموده است، پس دادسرا باید تفهیم اتهام نماید، قرار تامین متناسب صادر کند و سپس در مورد متهم یکی از قرارهای نهایی مبنی بر جلب به دادرسی یا منع تعقیب یا هر قرار مقتضی دیگری را صادر نماید و سپس پرونده را جهت صدور رای مناسب به دادگاه ارسال نماید. چنانچه دادگاه بخواهد در مورد شخص الف رای بر برائت صادر نماید و بدل پرونده را جهت رسیدگی به اتهام شخص ب به دادسرا ارسال نماید، ممکن است پس از انجام تحقیقات از شخص ب نامبرده نیز ارتکاب جرم را متوجه شخص الف بداند و ادعای وی نیز ثابت شود؛ درحالی‌که در دادگاه رای بر برائت شخص الف صادر شده است؛ درنتیجه در این صورت امکان اتخاذ تصمیم مجدد وجود ندارد.
نظر اقلیت
در فرض مذکور دادسرا صرفاً باید وفق خواسته دادگاه شخص ب را احضار و در صورت لزوم جلب نماید، تا تفهیم اتهام انجام، دفاعیات متهم اخذ و قرار تامین متناسب صادر شود و سپس پرونده را جهت اتخاذ تصمیم ماهوی به دادگاه ارسال نماید. درواقع در این مورد امکان اتخاذ تصمیم توسط دادسرا وجود ندارد و تصمیم‌گیری نهایی با دادگاه می‌باشد.
نظر ابرازی
درهر حال در خصوص موضوعی که توسط یک نفر واقع شده است نمی‌توان نسبت به چند نفر قرار نهایی و کیفرخواست صادر کرد؛ چرا که جرم مورد نظر توسط یک نفر واقع شده و در واقع دادگاه چنانچه اعتقاد به بی‌گناهی شخص الف داشته باشد، باید در مورد شخص الف رای بر برائت صادر و سپس از پرونده بدل تهیه و آن را جهت انجام تحقیقات و تشریفات قانونی به دادسرا ارسال نماید تا پس از ارجاع مجدد تحقیقات مقدماتی انجام و قرار مقتضی صادر شود.