جناب آقای قاسمی
مدیرکل محترم دفتر حقوقی و معاضدت قضایی بنیاد شهید و امور ایثارگران
باسلام؛
بازگشت به نامه شماره 1403054/02/5407 مورخ 31/3/1402 متضمن طرح این سوال که1- آیا عدم دخالت موثر بالاترین مقام اجرایی دستگاه درعدم اجرای حکم قطعی از اسباب معافیت وی از شناسایی به عنوان مستنکف تلقی می‌گردد یا خیر؟ 2-آیا در راستای اجرای تبصره 3 ماده 110 قانون دیوان عدالت اداری صرفاً شخص مستنکف از حق حضور و دفاع در شعبه رسیدگی کننده به استنکاف برخوردار است یا نمایندگان حقوقی دستگاه ها نیز می‌توانند به ضرورت باحضور در شعبه رسیدگی کننده به دفاع از شخص احضار شده اقدام نمایند؟ پس از طرح موضوع درکمیسیون مشورتی اداری، استخدامی و فرهنگی دیوان عدالت اداری، نظر مشورتی کمیسیون مزبور به شرح زیر اعلام می‌گردد:
1- اعطای اختیارات به سایرکارکنان در راستای بهبود عملکرد سیستم اداری می‌باشد و مسئولیت مدیران دارای اختیارات نافی مسئولیت بالاترین مقام دستگاه اجرایی نیست و در صورت عدم اجرای آرای قطعی دیوان عدالت اداری یا تاخیر اداری دراجرای آرای قطعی از سوی مدیران ذی ربط موضوع حسب مورد تخلف اداری محسوب و قابل پیگیری در هیات رسیدگی به تخلف اداری است.
2- از تبصره 3 ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری که بیان می دارد: «شعبه رسیدگی کننده به استنکاف ابتداً شخص یا اشخاص مستنکف را احضار و موضوع را به آنها تفهیم می‌نماید و در هرصورت با احراز استنکاف، موضوع، مشمول حکم مقرر در ماده (112) این قانون قرار می‌گیرد. رعایت این امر در رسیدگی به سایر موارد استنکاف، از جمله موضوع مواد (30)، (39) و (44) این قانون الزامی است» وماده 112همان قانون که تصریح می کند: «در صورتی که محکوم علیه از اجرای آرای دیوان استنکاف نماید، پرونده با ارجاع رئیس دیوان در شعبه صادرکننده رای قطعی، رسیدگی و مستنکف به انفصال از خدمات دولتی تا پنج سال و یا به محرومیت از حقوق اجتماعی تا پنج سال و جبران خسارت وارده، محکوم میشود. رای صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ بدون رعایت تشریفات تنظیم دادخواست، قابل تجدیدنظرخواهی حسب مورد در شعبه تجدیدنظر و شعبه هم عرض است. حکم قطعی صادره جهت اجرا به مقام مافوق مستنکف و عندالاقتضاء به مراجع نظارتی مربوط، ابلاغ و در خصوص دارندگان پایه قضایی به دادسرای انتظامی قضات اعلام میشود.» این گونه استنباط می‌گردد که تجدیدنظرخواهی ازحکم استنکاف ازحقوق شخص محکوم علیه و یا قائم به شخص وی است و نمایندگان حقوقی دستگاه متبوع نمی توانند به نیابت از شخص محکوم علیه(مستنکف) درخواست تجدیدنظرخواهی نمایند. لیکن نمایندگان حقوقی می‌توانند نامه اعلام اجرای حکم را به شعب دیوان ارائه نمایند.
جواد سپهری کیا
معاون قضایی در امور حقوقی، پیشگیری و پژوهش