تاریخ نظریه: 1398/08/28
شماره نظریه: 7/97/1136
شماره پرونده: 97-186/1-1136
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
الف- با توجه به ماده 64 قانون مجازات اسلامی 1392، اصولا تعیین مجازات جایگزین حبس در جهت اعمال تخفیف در مجازات است و با لحاظ تبصره 2 ماده 38 قانون مذکور، اعمال تخفیف مجدد مجازات، جایز نمیباشد. بنابراین علیالاصول دادگاه در هنگام صدور حکم به مجازات جایگزین حبس نمیتواند همزمان نسبت به تخفیف در مجازات جایگزین حبس اقدام نماید؛ مگر در موارد مشمول رأی وحدت رویه شماره 746 مورخ 1394/10/29 هیأت عمومی دیوان عالی کشور که بر اساس آن تعیین و اعمال مجازات جایگزین حبس، مقید به شرایط مقرر در ماده 64 صدرالذکر از قبیل گذشت شاکی یا وجود سایر جهات تخفیف نمیباشد.
ب- بر اساس مقررات موجود، هیچگونه ممنوعیتی برای تعلیق اجرای مجازاتهای جایگزین حبس پیشبینی نشده است و اصولا مقامات قضایی اختیار استفاده از این سازوکار قانونی را دارا میباشند؛ بنابراین تعلیق مجازات جایگزین حبس با رعایت شرایط مقرر با منع قانونی مواجه نمیباشد.
ج- تعویق صدور حکم موضوع ماده 40 قانون مجازات اسلامی 1392 ناظر به مرحله پیش از صدور حکم است. بنابراین در فرض سوال، دادگاه در زمان صدور قرار تعویق صدور حکم، هیچ مجازاتی اعم از اصلی یا جایگزین تعیین نمیکند، اما در مواردیکه دادگاه طبق ماده 45 قانون مذکور اقدام به تعیین کیفر مینماید، میتواند با رعایت ضوابط و مقررات نسبت به تعیین مجازات جایگزین اقدام کند.