صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1379/02/07
برگزار شده توسط: استان گلستان/
موضوع
ایراد به سمت نماینده قضایی
پرسش
اگر به سمت نماینده قضایی ایراد شود، احراز سمت با دادگاه است یا صرف معرفی سازمان دولتی برای احراز سمت کافی است؟
نظر هیئت عالی
به موجب ماده 32 قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب، وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و وابسته به دولت، شرکت‌های دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی و موسسات عمومی غیر دولتی، شهرداری‌ها و بانک‌ها می‌توانند علاوه بر استفاده
از وکلای دادگستری برای طرح هرگونه دعوا یا دفاع و تعقیب دعاوی مربوط، از اداره حقوقی یا کارمندان رسمی خود با داشتن یکی از شرایط زیر به عنوان نماینده حقوقی استفاده کنند:
1. دارا بودن لیسانس در رشته حقوق با دو سال سابقه کارآموزی در دفاتر حقوقی دستگاه‌های مربوط.
2. دو سال سابقه کار قضایی یا وکالت به شرط عدم محرومیت از اشتغال به مشاغل قضاوت یا وکالت.
تشخیص احراز شرایط یاد شده به عهده بالاترین مقام اجرایی سازمان یا قائم‌مقام قانونی وی خواهد بود. ارایه معرفی‌نامه نمایندگی حقوقی به مراجع قضایی الزامی است. بنابراین صرف ارایه معرفی‌نامه نمایندگی حقوقی به دادگاه وافی به مقصود است و طرف دعوا نمی‌تواند به سمت نماینده قضایی که معرفی‌نامه ارایه کرده ایراد کند و به هر تقدیری هم که ایراد کند با وصف ارایه معرفی‌نامه و اینکه تشخیص شرایط قانونی نماینده حقوقی به عهده بالاترین مقام اجرایی سازمان یا قائم‌مقام قانونی وی است دادگاه به چنین ایرادی ترتیب اثر نخواهد داد و آن را مردود اعلام می‌کند. این مطلب در مقام بازنگری اتفاق نظر نشست قضایی حوزه قضایی دادگستری گلستان، خاطر نشان شده و ماده 84 قانون آیین دادرسی نیز در مانحن فیه صراحت دارد اما جای گفتگو همیشه هست. توضیح داده می‌شود که بند (5) ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب ناظر است به امکان ایراد از طرف خوانده دعوا در جایی که کسی به عنوان نمایندگی اقامه دعوا کرده از قبیل: وکالت یا ولایت یا قیمومیت و یا حتّی نماینده حقوقی که سمت او محرز نباشد والّا اگر نماینده حقوقی معرفی‌نامه موضوع قسمت اخیر ماده 32 قانون مزبور را به دادگاه ارایه کند سمت نمایندگی او محرز است و دیگر مجالی برای ایراد خوانده باقی نمی‌ماند و در صورتی که خوانده در این زمینه ایراد کند دادگاه با لحاظ معرفی‌نامه مزبور به رد ایراد، اظهارنظر خواهد کرد.
نظر اتفاقی
اگر نماینده قضایی از سوی اداره یا سازمان دولتی به دادگاه معرفی شود اصحاب پرونده نمی‌توانند به سمت او ایراد کنند چون از نظر قانون احراز سمت و شرایط نماینده قضایی با اداره دولتی است و صرف معرفی او کافی برای پذیرش دادگاه است و اگر در این خصوص قصور یا تخلفی شود مسئولیت با اداره دولتی است.